Akademik Veri Yönetim Sistemi
5. ULUSAL LABORATUVAR HAYVANLARI BİLİMİ KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 14 - 16 Eylül 2023, cilt.1, sa.1, ss.83-84
Dünya çapında yürütülen çok sayıda hayvan deneylerinde milyonlarca deney hayvanı
kullanılmaktadır. Deneysel hayvan araştırmaları modern tıbbın bugünkü düzeye ulaşmasında
çok önemli katkı sağlamamıştır. Birçok bilim insanı deneysel hayvan araştırma sonuçlarının
klinik araştırmalara çevirisi konusunda yetersiz olduğuna inanmaktadır. Her yıl milyonlarca
hayvanın kullanıldığı deney hayvanı araştırmalarında gereksiz hayvan kullanılmasının
sorumluluğu kimlerindir? Birçok ülke, hayvanların deneylerde kullanımını sınırlayan ulusal ve
uluslararası yasal düzenlemelerle çerçevesi belirlenmiş ve yürürlüğe girmiştir. Hayvan
deneyleri 1959 yılında Russel ve Burch’ ün tanımladığı replacement (alternatif yöntemleri
öncele), reduction (en az hayvan kullan), refinement (en az acı ver), (3R) kuralları
kapsamında tasarlanmakta ve yapılmaktadır. Deneysel hayvan araştırmalarında hayvan
kullanma izinleri 3R kuralı kapsamında etik kurullar tarafından verilir. Hayvan deneyi etik
kurulları izin verirken, hayvan kullanılma gerekçesine, hayvan türüne, deney gruplarına,
hayvan sayısına, hayvan deneyi değerlendirme yöntemlerine, hayvan kafesleme, barınma,
besleme ve hayvan optimal refah uygunluğuna bakarak etik onay verir. Hayvan deneyleri
yerel etik kurulları hayvan araştırmalarında onay veren ve yürütülmesini denetleyen yetkili
kuruldur. Hayvan deneyleri ile ilgili tüm onay ve denetim görevi hayvan deneyi etik
kurullarındadır ve gereksiz hayvan kullanılmasını önleyebilecek en önemli kuruldur. Bu
nedenle hayvan deneyleri etik kurul üyeleri doğru seçilmeli ve verdikleri onaylarla gereksiz
hayvan kullanımı önlenmelidir.
Anahtar Kelimeler: Hayvan deneyleri, gereksiz hayvan kullanımı, yerel etik kurullar