MEF ÜNİVERSİTESİ ULUSLARARASI EĞİTİM BİLİMLERİ ÖĞRENCİ KONFERANSI , İstanbul, Turkey, 4 - 05 May 2024, vol.1, pp.1
Mimarlık hem lisans yıllarındaki eğitim sürecinde hem de mesleği icra etme aşamasında birden çok bilgi ve beceri alanını gerektiren ve farklı disiplinler ile etkileşimi olan bir alandır. Söz konusu temel bilgi ve beceri alanlarından biri de matematiktir. Mimar adayları aldıkları derslerde tasarım, planlama, uygulama, yapı bilgisi, ölçme, üç boyutlu düşünme, teknik resim, perspektif, nesne manipülasyonu gibi matematikle ilişkili konularda çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar bütünsel olarak bir mimari tasarım sürecinin gelişmiş bir problem çözme işlemi olduğu düşünülürse, bu problem çözme sürecine hizmet eden birer alt bileşenleri oluşturduğu ifade edilebilir. Dolayısıyla mimar adaylarının matematikle ilişkili olan problemleri çözmesi ve kurması onlardan beklenen ve mesleki gelişimlerine hizmet edecek temel etkinliklerden biridir.
Nitel yapıdaki bu çalışmada amaç Ege Bölgesi’ndeki bir devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan (birinci ve üçüncü sınıftaki) mimar adaylarınca kurulmuş olan (96 adet) “aparatlı matematik problemlerinin (ApMP)” analizinden elde edilen bulguları paylaşmaktır. ApMP özgün, alana yeni kazandırılmış bir problem türüdür. Bir aparatlı matematik problemi, aparat olarak adlandırılan somut bir nesne (grubu) üzerinde kurulan bir dizi problemden her biridir (Uğurel, 2019a). Bu problemlerde amaç çözüm sürecinde fiziksel nesne, el ve göz koordinasyonunu maksimize ederek matematiksel düşünme becerisinin gelişimini desteklemektir.
Katılımcılar gönüllü olarak çalışmaya katılan 24 mimar adayından oluşmaktadır. Problem kurma sürecinden önce katılımcılara yönelik aparatlı matematik problemi çözme atölyesi düzenlenmiştir. Adaylar bu atölyeden sonraki birkaç hafta içerisinde ikişer kişiden oluşan gruplar halinde (toplam 12 grup) çalışarak araştırmacılarca kendilerine verilen (Uğurel, 2019b’den alınan) üç aparat için tek oturumda ayrı ayrı ApMP’leri üretmiştir. Problemler ikinci yazar tarafından geliştirilen bir rubrik (Uğurel, 2019a) kullanılarak yazarlarca analiz edilmiştir.
Bulgular mimar adaylarının aparatlı matematik problemleri kurma deneyiminden oldukça keyif aldıklarını, bu süreci farklı bir uygulama olarak gördüklerini ve problemleri kurarken matematiksel kavramlarla ilgili sorgulamalar gerçekleştirdiklerini göstermiştir. Kurulan problemlerin problem çözme atölyesindeki sunulan problemlere çok benzediği, öğrencilerin genellikle çözdükleri problemlerdeki şekilleri değiştirerek yeni şekiller üzerinden aynı tarz problemler kurdukları görülmüştür. Kurulan problemler rubriğe göre incelendiğinde farklılıkları konusunda sınırlılıkları olduğu ve birbirine benzeyen problemler kurma eğiliminde oldukları fark edilmiştir. Üçüncü sınıftaki adayların kurdukları problemlerden toplamda daha yüksek puan aldıkları görülmüştür. Küp takımı kullanılarak kurulan problemler en yüksek puan alanlar, daire takımı ile kurulanlar ise en düşük puan alan gruptur. Genel olarak kurulan 96 aparatlı probleme bakıldığında mimar adaylarının orta alt düzeyde ApMP’ler oluşturabildikleri ifade edilebilir. Çalışmamızın mimarlık ile matematik disiplinlerinin etkileşim alanının genişletilmesine ve ApMP’ye yönelik araştırma literatürüne katkı yapması beklenmektedir.
Anahtar kelimeler: Aparat, aparatlı matematik problemi, problem kurma, mimar adayı, mimarlık eğitimi, matematik eğitimi.
Kaynaklar
UĞUREL, I. (2019a). Aparatlı Matematik Problemleri-I. Matematiksel Düşünme Becerisinin Gelişimini Destekleme. Öğrenci Çalışma Kitabı. E&G-LAND Yayınları, İzmir.
UĞUREL, I. (2019b). Aparatlı Matematik Problemleri" Matematiksel Düşünme Becerisinin Gelişimini Destekleme. Aile ve Eğitmen Kılavuzu. E&G-LAND Yayınları, İzmir.