Ulaşımda Karayolundan Kaynaklanan Karbon Emisyonunun Azaltılmasında Kentsel Tasarım Ölçeğindeki Strateji ve Araçlar

Atar Duran M., Erdin H. E.

3.Uluslararası Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, İzmir, Türkiye, 14 - 17 Haziran 2023, ss.650-660

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.650-660
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünya genelinde kentlerdeki nüfusun ve ulaşım talebinin artması ile birlikte ulaşımdan kaynaklanan karbon emisyonu da gün geçtikçe artış göstermektedir. Karayolları, ulaşımda payı en yüksek olan sistem olmakla birlikte, karbon emisyonunun en fazla üretildiği yerlerden de biridir. Karayollarında tüketilen fosil yakıtlar, emisyonun büyük bir kısmını oluştururken temiz enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaşması ile birlikte emisyon miktarında azalma hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra ulaşım tercihlerinin bireysel araç kullanımından yürüme, bisiklet ve toplu taşıma gibi sürdürülebilir ulaşım (yeşil ulaşım) modlarından yana kullanılmasıyla da karayollarından kaynaklanan karbon emisyonunun azaltılması hedeflenebilir. Kentlerimizde ulaşım tercihlerinin değişmesi insanı merkeze alan, kamusal alan odaklı, çok işlevli, estetik, sürdürülebilir ve ulaşılabilir mekan düzenlemelerini içeren kentsel tasarım ölçeğinde geliştirilecek tasarım strateji ve araçlarıyla sokaklarda yapılacak müdahaleler ile mümkün olabilecektir. Doğru tasarım strateji ve araçlarıyla yapılacak uygulamalar ile kişileri özel araç kullanımından caydırarak yeşil ulaşım modlarının ulaşımdaki payı artırılacak, karayollarının sebep olduğu karbon emisyonu da azaltılabilecektir. Bu çalışma, karayolu ulaşımı kaynaklı ortaya çıkan karbon emisyonuna sebep olan kriterleri incelemeyi ve daha yaşanabilir kentler elde etmek için emisyon miktarının azaltımına yönelik geliştirilecek yeşil ulaşım odaklı kentsel tasarım stratejilerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu kapsamda sürdürülebilir bir geleceğin sağlanması için bireysel araç kullanımının azaltılmasında etkili bir yöntem olarak ele alınan kentsel tasarım ölçeğinde; kişilerin ulaşım tercihlerini değiştirmeye yönelik yapılacak müdahaleler için tasarım araçları belirlenecektir. Böylece, geliştirilen tasarım araçlarıyla mekana ve sokak en kesitine nasıl müdahale edilebileceği konusunda da yol gösterici olunması hedeflenmektedir.