INCSOS VIII. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, Tekirdağ, Türkiye, 20 - 23 Ekim 2022, ss.72
Varoluşsal bir problem olarak kötülük problemi felsefe tarihi boyunca çeşitli minvallerde
tartışılagelmiştir. Antik Çağdan günümüze kadar bu konuda görüşlerini bildiren çoğu filozoflar
problemi insanın doğası ve ilahi kudretle ilişkilendirmek suretiyle ortaya koymuşlardır. Başka bir
ifadeyle, kötülük olgusu, insanın ontolojik kaygılarının bir belirtisi ve yansıması olduğu kadar insan
yaşamını kuşatan olayların anlamlandırılması çabasını da içeren metafiziksel bir sorundur da, zira
insanlar buna bağlı olarak yaşamlarını anlamlandırma çabası içerisine girmişlerdir. Ancak
kötülüğün çözümlenmemiş olması, kimi zaman ilahi olanın inkârına kadar gitmeye yol açmıştır.
Tarih ve anlam sorunu da bu problemin merkezinde ele alınmış ve alınmaya devam etmektedir.
Berdyaev bu konuya özel bir ilgi ile yaklaşmakta ve 18. yy. ile birlikte Diderot, d’Holbach gibi
Aydınlanma düşünürlerinin saldırıları ve özellikle Voltaire ve Hume’un şüpheci tutumları
karşısında sarsılmış olan Hıristiyanlığın temellerini tekrar güçlü bir felsefi esaslarla özellikle
kötülük ve tarihin anlamı sorunsalı çerçevesinde anlamlandırma çabası içerisine girmiştir.
Berdyaev’e göre bu konuda dinden beslenmeyen soyut felsefenin dünya tarihine anlam
veremediği gibi kötülüğe de ışık tutamamıştır. Bu çalışmada Rus din felsefecilerinden biri olan N.
A. Berdyaev’in kötülüğün kaynağı ve tarihin anlamı konusundaki görüşlerini ve birçok filozoflara
karşı eleştirilerinin temellerini incelemeyi hedeflemekteyiz