Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th INTERNATIONAL ETHICS CONGRESS, Adana, Türkiye, 16 - 18 Aralık 2024, ss.333-334
3R kapsamında konuyla ilgili kılavuzlara göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç için İGE’ne göre sınıflandırılmış ülkeler on yıllık üç dönem kesiti halinde yıllara göre ve ülkelere göre analiz edilmiştir. Bu hedefi gerçekleştirmek için endeks oluşturulmuştur. Bu endeks çerçevesinde makalelere altı temel grup (Makale, Dergi, Kavramsal Metodoloji, Replacement, Reduction, Refinement) altında 62 soru yöneltilerek deneysel prosedürlerin uygulanmasındaki farklılıklar analiz edilmiştir. Bilimsel kaliteyi arttıran “improve” ve araştırmaları finanse eden fon kaynağı varlığı da sorgulanmıştır. Web of Science, Pub Med ve Scopus bilimsel veri tabanlarında yer alan makalelerden eşleşme ve dışlama kriterleri sonrası 93 tanesi değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmada sayısal olarak elde edilen tüm değerlerin normal dağılımı kontrol edilerek parametrik koşullarda ortalama sapma, nonparametrik koşullarda median (min-max) ile ifade edilmiştir. Analitik olarak iki faktörün (yıl ve ülke gelişmişlik düzeyi) nin toplam skor ve improve skor gibi önemli skorlara olan etkisi çok değişkenli lineer modelle incelenmiştir. Lineer model varsayımı karşılanmaktadır. Diğer alt skorlar için lineer model varsayımları karşılanmadığından ülkeler ayrı ayrı yıllara göre tek değişkenli Kruskal Wallis testi ile analiz edilmiş, P< 0.05 istatistik anlamlılık sınır değeri kabul edilmiştir. Toplam skor ve “improve skor” yıllara göre düzelmekte ama bu düzelme İGE’i yüksek ülkelerde alt grupta daha belirgin görülmektedir. Toplam skorun gelişmesine karşın dergi etki ve atıf faktörlerinin 2003 yılına göre 2013 ve 2023 yılında daha düşük düzeyde olduğu ama 2013 ve 2023 yılları arasında fark olmadığı görülmektedir. 2003 yıllarında hayvan deneyi çalışmaları etki değeri daha yüksek dergilerde yayınlandığı düşünülmektedir. Makalelerin tümü ülke gelişmişlik düzeyi yüksek ve çok yüksek ülkelerden çıkarken orta ve az gelişmiş ülkelerden hiç makale çıkmamaktadır. Makalelerin 54 tanesi Q1, 27 tanesi Q2 dergilerde yayınlanmıştır. Ülkeler arasında makale yayınlamada ilk üç sırayı ABD, Çin ve Japonya almaktadır.