2. TEMELDEN PRATİĞE DERMATOLOJİ VE KOZMETOLOJİ SEMPOZYUMU, Antalya, Türkiye, 18 - 21 Eylül 2025, ss.43-44, (Özet Bildiri)
Nadir Bir Pigmente Dermatoz: Çocuk Olguda İdiopatik Maküler
Hiperpigmentasyon
Samet Öner1, Semih Aydemir1, Mustafa Oğuz İltaş1, Didem Didar Balcı1, Erdoğan Anık2
1Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı, İzmir
2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Patoloji Ana Bilim Dalı, İzmir
Amaç: İdiopatik erüptif maküler pigmentasyon (İEMP), çocukluk ve adölesan dönemde görülen
nadir, nedeni bilinmeyen, asemptomatik seyreden ve sıklıkla kendiliğinden gerileyen benign bir
pigmentasyon bozukluğudur. Klinik olarak sıklıkla gövde, boyun ve proksimal ekstremitelerde
birleşmeyen, kahverengi-siyah renkli maküler lezyonlarla karakterizedir. Histopatolojik olarak
epidermal bazal tabakada melanin artışı ve dermal melanofaj birikimi tipiktir. Ayırıcı tanıda eritema
diskromikum perstans, liken planus pigmentozus, postinflamatuvar hiperpigmentasyon, ürtikeria
pigmentosa ve sistemik mastositoz gibi birçok hastalık yer alır. Bu sunumda, Sanz de Galdeano ve
arkadaşlarının tanımladığı tanı kriterlerini karşılayan nadir bir İEMP olgusu sunulmuştur.
Olgu: 14 yaşında kız hasta, yaklaşık 1 yıldır göğüs bölgesinden başlayarak gövdeye yayılan koyu
renkli lezyonlar nedeniyle başvurdu. Lezyonlar asemptomatikti ve hastada öncesinde inflamatuvar
döküntü, ilaç kullanımı ya da sistemik hastalık öyküsü bulunmamaktaydı. Fizik muayenede gövde
ön ve arka yüzeylerde, boyun ve üst ekstremitelerde yaygın, birleşmeyen, kahverengi-gri renkli
guttat maküler lezyonlar izlendi. Darier testi negatifti.
Sağ ve sol skapuladan alınan insizyonel deri biyopsilerinde epidermiste bazal keratinositlerde
artmış pigmentasyon ve yüzeyel dermiste interstisyel alanda melanofaj birikimi saptandı. Bazal
hücre hasarı, likenoid infiltrasyon veya papillomatozis izlenmedi. C-kit ve triptaz ile yapılan
boyamalarda dermiste mast hücre sayılarında artış gözlenmedi.
Bu histopatolojik ve klinik bulgular, Sanz de Galdeano ve ark. tarafından İEMP tanısı için
tanımlanmış şu beş kriteri karşılamaktaydı:
1. Çocuk/adölesan yaşta başlama ve tipik bölgesel dağılım (boyun, gövde, proksimal ekstremite),
2. Öncesinde inflamatuvar lezyon öyküsünün olmaması,
3. İlaç maruziyetinin olmaması,
4. Epidermal bazal tabakada hiperpigmentasyon ve dermal melanofaj birikimi,
5. Normal mast hücre sayısı
Bu bulgularla sistemik mastositoz, ürtikeria pigmentosa ve diğer pigmentasyon bozuklukları
dışlandı. Spontan regresyon eğilimi göz önünde bulundurularak tedavisiz izlem ve güneşten
korunma önerildi.
Sonuç: İEMP, nadir ve sıklıkla yanlış tanı alan bir pigmentasyon bozukluğudur. Klinik ve
histopatolojik korelasyon tanı için zorunludur ve yanlış tedavi yaklaşımlarını önler. Hastalık
çoğunlukla kendiliğinden geriler, bu nedenle aktif tedavi genellikle önerilmemektedir. Bu sunulan
olgu, İEMP'nin tanı kriterlerini eksiksiz karşılayan ve ayırıcı tanı sürecinde dikkatli değerlendirilmesi
gereken öğretici bir vakadır.
Anahtar Kelimeler: İdiopatik erüptif maküler pigmentasyon, Çocukluk çağı pigmentasyon
bozuklukları, Histopatoloji