Multidisipliner Bir Yaklaşım İle Gerçekçi Deprem Senaryolarının Hazırlanması : Bornova Ovası/İzmir Örneği


Özdağ Y., Ankaya Pamukçu O., Özdağ Ö. C.

21. Türkiye Jeofizik Kongre ve Sergisi, Ankara, Türkiye, 16 - 18 Ekim 2024, ss.1-2

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-2
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Depremlerin önceden tahmin edilmesi, günümüz yer bilimlerinde sıkça araştırılan bir konudur Depremler öncesinde doğada meydana gelen çeşitli fiziksel parametre değişikliklerinin incelenmesi yoluyla gerçekleştirilen bu tahmin yöntemlerinin hiçbiri bugüne kadar yüksek başarı elde edememiştir. Bu çalışmanın amacı ise depremleri önceden tahmin etmekten ziyade, depremlerin yaşam üzerindeki etkilerini en aza indirmeye yönelik depreme dayanıklı yapı tasarımlarının geliştirilmesine katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda, jeofizik, jeoloji ve inşaat mühendisliği gibi farklı disiplinlerin bu konuda yürüttüğü çalışmaların entegre yorumlarıyla günümüz uygulamalarının geliştirilmesi hedeflenmiştir. Depreme dayanıklı yapıların tasarımında, yapı üzerinde etkili olacak yatay kuvvetlerin gerçeğe en yakın şekilde hesaplanması, bu yapıların doğru bir şekilde tasarlanmasında kritik bir öneme sahiptir. Bu kapsamda yüzlek vermiş ana kaya üzerinde kaydedilen bir deprem verisinin özelliklerini koruyarak, hesaplama yapılacak alanlar altına taşınması ve yerel zemin koşullarının bu dalgalar üzerindeki etkisinin hesaplanması esastır. Bu çalışma kapsamında 2020 Samos depremi sonucunda üzerinde bulunan yapılarda ciddi hasar oluşan Bornova Ovası özelinde gerçekçi bir deprem senaryosunun multidisipliner bir yaklaşımla oluşturulması hedeflenmiştir. Bornova Ovası’nın 250 m örnekleme aralıklı fiziksel parametrelere bağlı (yoğunluk ve S-Dalga hızı) 3B bir modeli mikrogravite ve geliştirilmiş uzaysal öz ilişki (GUÖY) yöntemleri kullanılarak oluşturulmuştur. Oluşturulan bu model ve sentetik sismogram hesaplamaları ile her bir nokta için ayrı ayrı gerçekleştirilen eşdeğer statik deprem yükü analizleri sonucunda zemin yüzeyine taşınarak aynı örnekleme aralığında bir pik yatay ivme dağılımı elde edilmiştir.