Bu çalışmada Ebu’l-Berekât en-Nesefî’nin Medârükü’t-Tenzîl isimli tefsirinde Mâtürîdî’ye olan atıfları üzerinde durulmuştur. Nesefî’nin, tefsirinde “Te’vîlâtü’lKur’ân, Şerhu’t-Te’vîlât ve Mâtürîdî” ifadeleriyle Mâtürîdî’ye yaptığı atıfların tespit ve tahlili yapılmıştır. Çalışmanın temel amacı Zemahşerî’nin el-Keşşâf’ından yararlanan Nesefî’nin, Mâtürîdî’nin Te’vîlâtü’l-Kur’ân isimli tefsirinden hangi ölçüde istifâde ettiğini ortaya koymaktır. Buna ek olarak Nesefi'nin Mâtürîdî’ye atıflarında Te’vîlâtü’lKur’ân’dan mı yoksa Şerhu’t-Te’vîlât’tan mı yararlandığını tespit etmektir. Şerhü’tTe’vîlât’ın nüshalarının tam olmadığı iddiası sebebiyle -Nesefî’nin atıflarından hareketle- Şerhü’t-Te’vîlât’ın yazma nüshaları da incelemeye tabi tutulmuştur. Böylece Medârikü’t-Tenzîl’in tefsir literatüründeki konumu ve kaynakları tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada Nesefî’nin, dil ve üslup itibariyle el-Keşşâf’ın tesirinde kaldığı, bununla birlikte kelâmî ve fıkhî konular başta olmak üzere birçok hususta Te’vîlatü’lKur’ân’dan istifade ettiği sonucuna ulaşılmıştır.
In this study, the references to Māturīdī in Ebu’l-Barakât en-Nasafi’s commentary titled Madārik al-Tanzīl are emphasized. Nasafî’s references to Mâturîdî with the expressions “Ta’wîlât al-Qu’rân, Sharh at-Ta’wīlāt and Māturīdī” in his commentary were determined and analyzed. The main purpose of the study is to reveal the extent to which Nasafî, who has benefited from Zamakhshari's al-Kashshāf, has benefited from Māturīdī's tafsir called Ta’wîlât al-Qu’rân. In addition, it is to determine whether Nasafi makes use of Ta’wîlât al-Qu’rân or Sharh at-Ta’wīlāt in his references to Māturīdī. Due to the claim that the copies of Sharh at-Ta’wīlāt are not complete, the manuscripts of Sharh at-Ta’wīlāt were also examined, based on Nasafi's references. Thus, the position and sources of Madārik al-Tanzīl in the tafsir literature were tried to be determined. In the research, it was concluded that Nasafi was under the influence of al-Kashşâf in terms of language and style, and that he also benefited from Ta’wîlât al-Qu’rân in many issues, especially in theological and fiqh issues.
