Akademik Veri Yönetim Sistemi
V. INTERNATIONAL COVID-19 AND CURRENT ISSUES CONGRESS, İstanbul, Türkiye, 16 Ekim 2021, ss.140-142, (Özet Bildiri)
Sportif performansı üst düzey ortaya koyabilmek açısından, sporcuların kendilerini mental anlamda negatif yönde etkileyen durumlarla başa çıkmaları gerekir. İnsanı araştıran bilim dallarından biri olan spor, fizyolojik yapıyı araştırmanın yanında zihinsel yapıyı da araştırmıştır. Çünkü insan kas ve iskelet sisteminin yanında, duyguları olan bir varlıktır. Duygu kavramı, yıllar boyunca hem günlük hayat hem de psikoloji ile ilgili çalışmalarda önemli olduğundan sıkça kullanılmaktadır. Duyguları düzenleme kavramına bakıldığında Ochsner ve Gross (2005); bireyin içinde bulunduğu duygusal durumu değiştirmesi ya da yeniden duygusal bir tepki oluşturulması olarak tanımlamışlardır. Buradan hareketle, duygu düzenleme kavramının, duygusal tepkileri ifade etme şeklinde olduğu söylenebilir (Şahin ve Güçlü, 2018). Duyguları düzenleme sırasında oluşan değişimler, kişinin hedeflediği duruma gelemeyebilir veya bireyin duygularıyla ilgili uzak durmak istediği sonuçları doğurabilir. Birey tarafından istenmeyen bu durum sürekli hale gelirse, bireyde duygularını düzenleme güçlüğü, kaygı ve duygu durumu bozuklukları vb. gibi çeşitli mental rahatsızlıklara neden olabilir (Rude ve ark., 2004; Şahin ve Güçlü, 2018). Dolayısıyla milli takım seviyesindeki bir sporcunun duygularını düzenleme becerisinin iyi olması beklenmekte ve duygu düzenleme becerilerinin kovid-19 salgını sürecinde nasıl değiştiği merak edilmektedir. Bu araştırmada, kovid-19 salgınının, bisiklet sporcularının duygu düzenleme becerileri üzerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca pandemi süreci ile birlikte sporcuların duygu düzenleme beceri puanları bağımsız değişkenlere göre karşılaştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini, milli takım seviyesinde ulusal ve uluslararası yarışmalara katılan bisiklet
sporcuları; 13 kadın (yaş: 19,69 ±2.86, boy: 161,57±5,25) ve 19 erkek (yaş: 17,68±1.37, boy:
174.13±4.23) toplam 32 sporcu oluşturmuştur. Araştırmanın evrenini Türkiye Bisiklet Federasyonunda
lisanslı, Türkiye şampiyonasına katılan ve yarışı bitiren genç erkek, genç bayan ve elit bayan
kategorisinde toplam 109 sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak, 17 soruluk
sosyo-demografik bilgi formu ve Berkig&Znoj tarafından geliştirilen, Vatan&Oruçlular Kâhya
tarafından Türkçe ’ye uyarlanan “Duygu Düzenleme Beceri Ölçeği” (DDBÖ) kullanılmıştır. Araştırma
sonucunda; pandemi öncesi ile sonrası duygu düzenleme beceri puanları arasında anlamlı farklılık
olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Pandemi öncesi dönemde kadın bisikletçilerin duygu düzenleme
beceri puanları erkek bisikletçilere göre anlamlı seviyede yüksek bulunmuştur. Kovid-19 salgını ile
birlikte, kadın bisikletçilerin DDBÖ puanları düşmüş, erkek bisikletçilerin yükselmiş ve pandemi
sonrasında cinsiyete göre DDBÖ puanları arasında istatistiksel fark olmadığı sonucuna ulaşılmıştır
(p>0,05). Kategoriye göre, hem pandemi öncesinde hem de pandemi sonrasında DDBÖ puanları
arasında fark olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05). Bisikletçilerin DDB alt boyutlarının, kovid-19 salgını
sürecine göre, DDBÖ alt boyutlarından; kabul ve hazırlanma alt boyutuna ait puanların pandemi
sonrasında azaldığı, diğer alt boyutların pandemiden sonra arttığı; ancak bu değişimin anlamlı olmadığı
sonucuna ulaşılmıştır (p>0,05). Sonuç olarak; kovid-19 salgını sürecinde bisikletçilerin duygu
düzenleme becerilerinin arttığı; ancak bu artışın istatistiksel olarak farklılık oluşturmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Hem pandemi öncesinde hem de pandemi sonrasında kadın bisikletçilerin duygu düzenleme becerileri erkek bisikletçilerden daha iyidir. Salgın ile birlikte kadın bisikletçilerin duygu düzenleme
becerileri azalırken erkek bisikletçilerin duygu düzenleme becerileri artmıştır. Buradan hareketle, kovid-
19 salgını kadın bisikletçiler üzerine olumsuz etki gösterirken, erkek bisikletçiler üzerine olumlu etki
etmiştir. Pandemi öncesinde duygu düzenleme becerisi en iyi olan kategori elit bayanlar, en düşük olan
genç erkekler iken; pandemi sonrasında duygu düzenleme becerisinde en iyi kategori yine elit bayanlar,
en düşük kategori ise genç bayanlardır. Kategori bazında kovid-19 salgını, genç erkek bisikletçilerin
duygu düzenleme becerilerini artırmış, genç ve elit bayanların beceri düzeylerini düşürmüştür; ancak bu
değişimler istatistiksel olarak anlamlı değildir.