MİMARLIK, PLANLAMA VE TASARIMDA GÜNCEL ARAŞTIRMALAR, Doç. Dr. Gülden Sandal Erzurumlu, Editör, Gece Kitaplığı, Ankara, ss.91-112, 2022
zmir’in Osmanlı dönemi yapılı çevresine dair birçok alandan uzmanın nitelikli eserleri ile oluşan bir literatürden söz etmek mümkündür. Bu
literatürün önemli bir kısmı kent merkezindeki büyük ölçekli değişimler
ve yararlanılabilecek kaynakların çoğalması ile bağlantılı olarak 19. yüzyılına odaklanır1
. Bu yüzyılın başlarından itibaren kent merkezini kapsayan
planların günümüz tekniklerine yakın karakterde çizilmeye başlanması,
yapılı çevre hakkındaki yorumların dayanaklarını güçlendirir. Sözkonusu planların sağladığı olanaklara rağmen 19. yüzyıl kent merkezine dair
kaynaklardaki nicel verilerin ortaya çıkarıldığı ve karşılaştırmalı olarak
yorumlandığı çalışmalar ise nadirdir2
. Bu çalışma, 19. yüzyıla ait yirmişer
yıl arayla çizilen üç plandan bilgisayar destekli çizim programlarının sağladığı olanaklarla, bugüne kadar değinilmeyen sayısal verileri derlemeyi
ve bunların karşılaştırmalı olarak yorumlanması ile 19. yüzyıl kent tarihi
literatürüne katkı yapmayı amaçlamaktadır.