Akademik Veri Yönetim Sistemi
Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt.7, sa.1, ss.101-114, 2023 (Hakemli Dergi)
Giriş ve Amaç: Rehber önerileri doğrultusunda yapılmayan aspirasyon
işlemleri komplikasyonlara yol açmaktadır. Çalışmanın amacı,
aspirasyon standardı uygulanmayan bir yoğun bakım ünitesinde aspirasyon işlem
basamaklarında sıklıkla yapılan hataları belirlemek ve aspirasyon
komplikasyonlarını incelemektir.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma
üçüncü basamak bir yoğun bakım ünitesinde gözlemsel desende yürütülmüştür. Hemşirelerin
aspirasyon sırasındaki işlem basamakları gözlenmiş; hastaların aspirasyondan
hemen önce ve sonra 1. ve 5. dakikalarda kan basıncı, kalp atım hızı, solunum
sayısı, periferal oksijen satürasyonu, tidal volüm değerleri, aritmi, hemorajik
sekresyon gelişimi takip edilmiştir.
Bulgular: Toplam 35 hemşirenin 45 hastada uyguladığı
210 aspirasyon işlemi izlenmiştir. Hemşirelerin en sık yaptığı uygulama
hataları 150 mmHg üstü aspiratör basıncını (%99.5) 10 sn’den fazla uygulama (%63.3), aspirasyon
öncesi ve sonrası hiperoksijenasyon uygulamama (%98.1, 96.2), derin aspirasyon
uygulama (%97.6), aspirasyonun toplam süresinin 15 sn’den fazla sürmesi (%72.9) olarak
belirlenmiştir. On saniyeden fazla
aspiratör basıncı uygulamak birinci dakikada taşikardi görülme riskini 3.074,
hemorajik sekresyon riskini 2.790, takipne riskini 2.024, desatürasyon riskini
5.496 kat arttırmıştır. Toplam aspirasyon süresini 15 sn’den fazla uygulamak birinci dakikada diyastolik hipotansiyon
riskini 15.108, aritmi riskini 2.630, beşinci dakikada taşikardi görülme
riskini 3.725, takipne riskini 2.750 kat arttırmıştır.
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları, hemşirelerin aspirasyon standardına uygun olmayan birçok hatalı işlem yaptığını, hatalı yapılan her işlemin hastalarda önemli fizyolojik değişimlere yol açtığını göstermektedir.
Anahtar kelimeler: Endotrakeal aspirasyon; işlem basamakları; komplikasyon; hemşirelik; yoğun bakım