JOURNAL OF TURKISH STUDIES, cilt.11, sa.3, ss.1848-1878, 2016 (Hakemli Dergi)
Bu araştırmada, ilköğretim okulu müdürlerinin öğretimsel liderlik
rollerini hangi düzeyde gerçekleştirdikleri öğretmen görüşleri açısından
belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2011-2012 öğretim
yılında, İzmir’in 4 büyük merkez ilçesindeki (Buca, Bornova, Konak,
Karşıyaka) 48 ilköğretim okulunda görev yapan 697 öğretmen
oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Şişman (2004) tarafından
geliştirilen “Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışları Ölçeği”
kullanılmıştır. Araştırmada 11 alt problem yanıtlanmaya çalışılmıştır.
Verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, standart sapma, t- Testi,
Kruskal Wallis Testi, Tek Yönlü Varyans Çözümlemesi ve Scheffée Testi
kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları şunlardır: Öğretmenlerin kendi
okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına ilişkin algıları
müdürlerin yaşlarına, branşlarına, okuldaki görev sürelerine,
yöneticilikteki görev sürelerine ve eğitim yönetimi eğitimi alıp
almamalarına göre önemli farklılık göstermemektedir. Öğretmenler 2/3
yıllık enstitü mezunu olan okul müdürlerini fakülte ya da yüksekokul
mezunu olan okul müdürlerine göre öğretimsel liderlik rollerini sergileme
düzeyini daha olumlu değerlendirmektedirler. Öğretmenler tüm boyutlar
ve ölçek genelinde, sosyo-ekonomik düzeyi yüksek olan okullarda görev
yapan müdürlerin öğretimsel liderlik davranış düzeylerini alt ve orta
sosyo-ekonomik düzeydeki çevrelerde yer alan okullarda görev yapan
müdürlerden daha olumlu bulmaktadırlar. Öğretmenler tüm boyutlarda
ve ölçek genelinde orta büyüklükte görev yapan okul müdürlerinin
öğretimsel liderlik davranışlarını küçük ve büyük okullarda görev yapan
okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına göre daha olumlu
değerlendirmektedirler. “Öğretim Süreci ve Öğrencilerin
Değerlendirilmesi” boyutu hariç tüm boyutlar ile ölçek genelinde özel okullarda görev yapan öğretmenler kendi okul müdürlerinin öğretimsel
liderlik davranışlarını resmi okullardakilerden daha yüksek düzeyde
algılamaktadırlar.
This research aims at determining to what extent primary school
principals carry out instructional leadership behaviours according to the
primary school teachers’ perceptions. The research sample consists of 48
primary school principals and 697 primary school teachers working in 48
primary schools in the central districts of Izmir (Buca, Bornova, Konak,
Karşıyaka) in 2011-2012. ‘Personal Data Form’ and ‘Instructional
Leadership Scale’, developed by Şişman (2004) were used to collect the
data for the research. 11 research questions were answered in the
research. Arithmetic mean, standart deviation, t-test, One Way ANOVA
(F), Mann-Whitney U Test, Kruskal Wallis Test and Scheffee Test were
used to analyze the data. The results of the research are summarized
below: Teachers’ perceptions of their principals’ instructional leadership
behaviours do not vary in terms of such variables as their age, branch,
the duration of service at school, the duration of service as a principal,
having ‘Education Management’ education. The principals graduated
from 2/3 year institution perform instructional leadership behaviours
better and more efficiently than the principals graduated from four-year
faculty in terms of teachers’ assessments. According to teachers,
principals working in upper socio-economic environment are better
instructional leaders than those who work in middle and low socioeconomic environment. Within the framework of the scale and in all other
respects, teachers assess principals working in medium-scale schools
more favorably than principals working in small-scale and large- scale
schools. Except for the dimension of ‘Evaluation of Teaching Period and
Students’, within the framework of the scale and in all other respects,
teachers working in private schools perceive their principals’
instructional leadership behaviours as being at a more primary rank than
teachers working in public schools.