Yasal Düzenlemelerin İzinde Radyolojide Uzmanlık Eğitiminin Tarihsel Gelişimi: Sistematik Derleme


dicle o.

Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku Tarihi Dergisi, cilt.33, sa.2, ss.86-92, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Bu derleme ülkemizdeki radyolojik uzmanlık eğitiminin, cum- huriyetin kuruluşu ile birlikte şekillenişini, bu konuda yap ılmış yasal düzenlemeler ışığında ele alınmaktadır. Bu süreçte konu ile ilgili çıka- rılmış 1 kanun, 7 tüzük ve 2 yönetmelik ile bu mevzuatta farkl ı za- manlarda yapılan çok sayıda değişiklik gözden geçirilmiş ve uzmanlık eğitiminin gelişimi değerlendirilmiştir. Yasal düzenlemelerle yap ılan güncellemelerin, alanın gelişen gereksinimlerine uygun oldu ğu, dün- yadaki gelişimine oldukça paralel bir seyirle hareket ettiği gözlenmiş- tir. Yasal düzenlemelerin ba şlangıçta, uzmanlık eğitimine başlama, uzmanlık eğitim süresi ve uzmanlığı edinme süreçleri ile sınırlı olma- sına karşın ilerleyen yıllarda eğitim programlarının içeriği, programla- rın denetlenmesi, ölçme ve değerlendirme usulleri gibi ayrıntılara indiği de görülmektedir. Radyasyon onkolojisi ve nükleer tıp bilim dallarının radyoloji içerisinden ayr ılma süreçleri de tarihsel ba ğlamda ele al ın- maktadır. Uzmanlık eğitiminde yıllar içerisinde elde edilenler yanı sıra halen eksik say ılabilecek unsurlara da yaz ıda yer verilmi ştir. Eğitim kurumlarına her yıl için açılacak uzmanlık öğrencisi kontenjanlarının bilimsel kurallarla belirlenmesi, eğitim programlarında uygun sürelerle rotasyonların gerçekleşmesi için yaptırımlar konulması, eğiticilerin ve uzmanlık öğrencilerinin akademik geli şimlerini destekleyici fonlar ın oluşturulması, hizmet, e ğitim ve ara ştırmalar için ayr ılması gereken zaman dilimlerinin tanımlanması, yıllar içerisinde yüksek standartlara ulaşan yeterlilik sınavlarının uzmanlık eğitimine entegre edilmesi, bu belgeyi hedefleyici ve teşvik edici kuralların getirilmesi ileride yapıla- cak yeni düzenlemelerde yer alması beklenen konular olarak ifade edil- miştir.
This review examines the formation of radiology resi- dency training in our country, shaped alongside the establishment of the republic, in light of the legal regulations enacted on this matter. During this process, 1 law, 7 regulations, and 2 directives related to the subject, along with numerous amendments made to these over time, have been reviewed, and the development of residency training has been evaluated. It has been observed that the updates introduced through legal regulations align with the evolving needs of the field and closely parallel global advancements. While the initial regulations were limited to aspects such as starting residency training, the duration of residency, and the process of obtaining specialization, it is noted that, over the years, they expanded to cover details such as the content of training programs, the supervision of these programs, and methods for assessment and evaluation. The historical processes of radiation on- cology and nuclear medicine becoming distinct disciplines from radi- ology are also discussed. In addition to highlighting the achievements in residency training over the years, the article also addresses aspects that may still be considered lacking. Issues expected to be addressed in future regulations include determining annual residency quotas for training institutions based on scientific criteria, enforcing measures to ensure appropriate rotations within training programs, establishing funds to support the academic development of educators and residents, defining time allocations necessary for service, education, and research, integrating qualification exams that have achieved high standards over the years into residency training, and introducing rules aimed at guid- ing and encouraging these objectives.