Akademik Veri Yönetim Sistemi
Efes 3. Uluslararası Bilimsel Araştırmalarda Güncel Gelişmeler Kongresi , İzmir, Türkiye, 13 - 15 Eylül 2025, ss.181-182, (Özet Bildiri)
Günümüzde büyük ölçekli işletmeler, sürdürülebilirlik kavramını kurum anlayışı haline getirmekte ve vizyonlarının bir parçası olarak görmektedir. Bu açıdan, işletmelerin sürdürülebilirliği zorunlu uygulamalar olarak ele almak yerine gönüllü olarak hayata geçirmeleri, firmaların rekabetçiliğine ve değerlerine katkıda bulunmaktadır. Küreselleşme ile birlikte işletmelerin başarısı tedarik zincirlerinin
başarısı ile doğrudan ilişkili hale geldiğinden, sürdürülebilirlik yaklaşımı lojistik süreçlerin bütünü açısından da önemli hale gelmektedir. Özellikle bozulabilen gıda ürünlerinin tazeliğinin, güvenliğinin ve kalitesinin korunmasında hayati öneme sahip olan soğuk zincir lojistiği alanında sürdürülebilirlik uygulamaları başta gıda israfı ve enerji kayıplarının azaltılması konusunda olmak üzere, sürdürülebilirliğe anlamlı katkı sunmaktadır. Bu çalışma, Türkiye perakende sektöründe soğuk zincir lojistiğine yönelik taşımacılık alanında gerçekleştirilen sürdürülebilirlik uygulamalarını kapsayıcı bir bakış açısıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, hisseleri Borsa İstanbul (BİST)’da işlem gören ve Türkiye’de faaliyet göstermekte olan beş büyük perakende zincirinden; CarrefourSA, Şok, Bizim Toptan'ın yayınladıkları 2023 Yılı Sürdürülebilirlik Raporları ile Migros'un 2023 Yılı Entegre Faaliyet Raporu ve Bim'in 2024 Entegre Faaliyet Raporları içerik analizi yoluyla incelenmiştir. Elde edilen veriler, sürdürülebilirlik yaklaşımının ekonomik, çevresel ve sosyal boyutları bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın bulguları, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirlik uygulamalarının söz konusu firmalar tarafından daha fazla benimsendiğini işaret etmektedir. Ekonomik ve çevresel sürdürülebilirlik kapsamında gerçekleştirilen uygulamaların sonuçlarının her iki sürdürülebilirlik boyutunu da desteklediğini ortaya koymaktadır. Bu kapsamda, soğuk zincir taşımacılığında uygulanan rota optimizasyonu ve elektrikli araç kullanımına ilişkin uygulamalar ile enerji verimliliği ve karbon emisyonunun azaltılmasına ilişkin uygulamaların yaygın şekilde yürütüldüğü görülmektedir. Buna
karşın, sosyal sürdürülebilirlik uygulamalarının ekonomik ve çevresel sürdürülebilirlik uygulamalarına kıyasla daha sınırlı kaldığı görülmektedir. Özellikle çalışanların soğuk zincir yönetimine ilişkin eğitimleri ve gıda güvenliğine ilişkin farkındalığın artırılması gibi alanlara yeterince odaklanılmadığı anlaşılmaktadır. Bu bakımdan, soğuk zincir lojistiğinde sürdürülebilirliğin tam olarak gerçekleştirilebilmesi için sürdürülebililiğin tüm boyutlarının bütüncül bir şekilde ele alınması büyük önem taşımaktadır. İkincil verilerin analizine dayanan bu çalışmanın, firma temsilcileriyle yapılacak yüz yüze görüşmelere dayalı olarak genişletilerek yürütülen uygulamaların saha yansımalarının firma rekabetçiliğine olan etkilerinin ortaya konularak ilerletilmesi önerilmektedir.
In contemporary business environments, large-scale enterprises increasingly integrate sustainability into their corporate mindset and position it as a core element of their vision. In this context, the voluntary adoption of sustainability practices—rather than mere compliance with mandatory regulations—enhances both competitiveness and corporate value. As globalization has tightly interconnected business success with the performance of supply chains, adopting a sustainability- oriented approach has become essential across the entire logistics process. Sustainability practices in cold chain logistics—which play a vital role in preserving the freshness, safety, and quality of perishable food products—make a significant contribution to overall sustainability, particularly by reducing food waste and minimizing energy losses. This study aims to provide a comprehensive overview of sustainability practices in cold chain logistics transportation within the Turkish retail sector. For this purpose, a content analysis was conducted on the 2023 Sustainability Reports of CarrefourSA, Şok, and Bizim Toptan, as well as the 2023 Integrated Annual Report of Migros and the 2024 Integrated Annual Report of Bim — five major retail chains operating in Türkiye whose shares are traded on Borsa Istanbul (BIST). The findings were evaluated within the framework of the economic, environmental, and social dimensions of sustainability. The findings of the study reveal that these companies are increasingly implementing practices related to economic and environmental sustainability. The outcomes of these initiatives demonstrate their contribution to both dimensions. In this context, measures such as route optimization, the use of electric
vehicles, energy efficiency, and carbon emission reduction are commonly adopted in cold chain transportation. However, practices addressing social sustainability appear to be relatively limited when compared to economic and environmental efforts. In particular, insufficient emphasis is placed on areas such as employee training in cold chain management and raising awareness of food safety. Therefore, a holistic approach that encompasses all three dimensions of sustainability is essential to fully realize sustainable cold chain logistics. It is recommended that this study, which is based on the analysis of secondary data, be expanded through face-to-face interviews with company representatives and further developed to explore the practical implications of the implemented sustainability practices on corporate competitiveness.