İneklerde Reprodüktif Sürü İdaresi Programı Kapsamında Postpartum Dönemin İzlenmesi ve Fertiliteye Katkısı


Gün C., Kaya D., Ağaoğlu A. R., Ay S. S., Küçükaslan İ., Aslan S.

Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, cilt.10, sa.1, ss.21-31, 2013 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2013
  • Dergi Adı: Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.21-31
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Sunulan çalışmada, vücut kondisyon skoru (VKS) baz alınarak, düzenli yapılan postpartum (pp) kontrollerin ve tedavilerin sürü fertilitesi üzerine etkisi araştırıldı. Çalışmada 2-6 yaşlı, VKS’si 2.00-4.75 arasında olan 441 baş Holstein-Friesian ırkı inek, pp kontrolleri düzenli yapılan (GÇ; n=100) ve pp kontrolleri düzenli yapılmayan (GK; n=341) olmak üzere ikiye ayrıldı. Doğum anında ve pp 30 ve 45. gün kontrollerinde ineğin VKS’si, buzağının APGAR puanı, cinsiyeti ve doğum ağırlığı, doğumun niteliği (güç/normal) ve güçlük derecesi, yavru zarlarının atılma süresi, pp akıntının karakteri ve puerperal sorunlar kaydedildi. Yapılan düzenli kontrollerde belirlenen puerperal sorunlar uygun şekilde tedavi edildi. Çalışmada APGAR puanı en düşük (beş) olan buzağıların yaşama oranı da (%33.3) en düşük bulundu. Doğum güçlüğü dört olan hayvanların %77.8’sinin VKS değerinin 3.25-4.75 arasında olduğu saptandı. Postpartum dönemde yüksek VKS’li hayvanlarda (>3.50) endometritis (%46.6) ve subinvolüsyon (%66.7) oranlarının normal VKS’li ineklerden (3.00-3.50) daha yüksek olduğu belirlendi. Postpartum kontrolleri düzenli yapılan grupta (GÇ) toplam gebelik oranı daha yüksek (P<0.05), doğum-ilk tohumlama aralığı ve doğum-gebe kalma aralığı daha kısa (P<0.001) bulundu. İnfertilite nedeniyle sürüden çıkarma oranı GÇ’de (%6.0) GK’dan (%19.4) daha düşük bulundu (P<0.001). Sonuç olarak, işletmeye uygun şekilde reprodüktif sürü kontrol programının oluşturulup fertilite/infertilite kontrollerinin düzenli yapılmasının sürü reprodüktif performansını arttırdığı, herhangi bir pp sorun geliştiğinde yapılan kontrollerin ise reprodüktif performansı artırmada yeterli olmadığı ortaya koyuldu.