İzmir Kentinde, Bisikletin Ulaşım Amaçlı Kullanım Potansiyelinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Topaloğlu B., Aydoğan M.

ISMS-6TH International Symposium on Academic Studies in Science, Engineering and Architecture Sciences, Prof. Dr. Rıdvan KARAPINAR,Assoc. Prof. Tanja SOLDATOVIC, Editör, Asos Yayınevi, Ankara, ss.128-141, 2019

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2019
  • Yayınevi: Asos Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.128-141
  • Editörler: Prof. Dr. Rıdvan KARAPINAR,Assoc. Prof. Tanja SOLDATOVIC, Editör
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Türkiye kentlerdeki nüfus artışı ile birlikte yaşanan hızlı yapılaşma, kentleri ve bireysel yaşam alanlarını genişletmektedir. Yerleşimlerdeki bu büyüme; konut, çalışma ve hizmet alanlarını birbirlerinden uzaklaştırmakta ve ulaşım konusunu kentsel yaşamın en önemli sorunlarından biri haline getirmektedir. Ulaşımda konfor beklentisi arttıkça, kaynaktan hedefe tek taşıtla erişim sağlayabilen özel araçların kullanımı, diğer ulaşım modlarına göre daha fazla tercih edilmektedir. Bu tercih bireysel olarak avantajlı görünse de; kentsel ulaşımın yoğunlukla özel araç kullanımıyla sağlanmaya çalışılması halinde kentlerin ulaşım altyapıları yetersiz kalmaktadır. Kentsel ulaşımı özel araçlarla sağlama yaklaşımının yarattığı altyapı yetersizliğini aşmak için yapılan yeni yatırımlar, daha fazla araç sahipliği ve daha fazla yetersizliğe neden olarak, kısır bir döngü yaratmaktadır. Oysa taşıt yollarına kıyasla çok daha düşük maliyetlerle yeterli altyapının sağlanması halinde, bisiklet de motorlu özel araçlar gibi kanyaktan hedefe tek araçla ulaşım sağlayabilmektedir. Bunun yanında günümüz sorunlarından küresel ısınma, çevre kirliliği, obezite ve kentsel yaşamın yaratığı fiziksel hareket eksikliği gibi sorunlar göz önüne alındığında; bisiklet, birçok ek faydalar sağlayan bir ulaşım türü olarak değerlendirilmektedir.  

Bu çalışmada; İzmir kentinin bisiklet kullanımına ilişkin altyapısı incelenmiştir. Ulaşım talebinin yüksek olduğu belirlenen kentin dört merkezi bölgesinde, bisiklet kullanımının yoğunluğu araştırılmıştır. Bunlar: Bornova Merkez Bölgesi, Alsancak Bölgesi, Konak-Agora Bölgesi ve Karşıyaka Bölgesidir. Belirlenen konum ve zamanlarda yerleştirilen kameraların görüntüleri üzerinden, bisiklet kullanımına ilişkin sayısal veriler elde edilmiştir. Birçok ulaşım modunda yoğun hareketliliğin olduğu bu bölgelerde, günlük bisiklet kullanım miktarı, kullanımların saatlik dağılımı; bisiklet kullanan kişilerin, cinsiyetleri ve bisiklet kullanırken ne tür güvenlik aparatlarının kullanıldığı ölçülerek, yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda; bisiklet kullanımının yüksek olduğu Avrupa kentleriyle kıyaslanarak İzmir’deki günlük bisiklet kullanım durumunun değerlendirilmesi yapılmıştır.