Sıçanlarda Sitalopram Zehirlenmesinde Oluşan Kardiyovasküler Toksik Etkilerin Mekanizmasında Adenozin Reseptörlerinin Rolü

Oransay K., Hocaoğlu Aksay N., Büyükdeligöz M., Tunçok Y., Kalkan Ş.

Türk Farmakoloji Derneği 20. Ulusal Farmakoloji Kongresi. 3. Klinik Toksikoloji Sempozyumu, 4. Klinik Farmakoloji Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 4 - 07 Kasım 2009, ss.221

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.221
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

AMAÇ: Sitalopram zehirlenmesinde oluşan kardiyovasküler toksik etkilerin mekanizmasında selektif adenozin reseptör antagonistlerinin etkisinin araştırılmasıdır. GEREÇ-YÖNTEM: Sitalopram toksik dozu 4 mg/kg/dk olarak bulundu (n=18). Sıçanlar 4 gruba randomize edildi. Her gruba sodyum kromoglikat (A3 reseptör antagonisti, 20 mg/kg, i.v) uygulandı. 1.gruba %5 dekstroz (n=7), 2.gruba DPCPX (8- Cyclopentyl-1,3-Dipropylxanthine; selektif A1 reseptör antagonisti, 20 μg/kg/dk, n=7), 3.gruba CSC (8-(3-chlorostyryl) caffeine; selektif A2a reseptör antagonisti, 24 μg/kg/dk, n=7), 4.gruba %10 DMSO (n=3) 20 dk.infüze edildi. Takiben her gruba 4 mg/kg/dk sitalopram 60 dk. infüze edildi. Ortalama arteriyel basınç (OAB), kalp atım hızı (KAH), QRS, QT ve yaşam süreleri kaydedildi. İstatistiksel analizde grup içinde tekrarlayan ölçümlerde ANOVA, gruplar arasında ANOVA, yaşam analizinde Kaplan-Meier kullanıldı (TÜBİTAK 107S251). BULGULAR: %5 dekstroz grubunda sitalopram infüzyonu; OAB ve KAH’da 20.dk dan itibaren anlamlı azalma (p<0.001, p<0.01; sırasıyla), QRS ve QT sürelerinde ise 30. dk dan itibaren anlamlı bir uzama oluşturdu (p<0.05, p<0.01; sırasıyla). DPCPX grubunda sitalopram infüzyonu; OAB’nda 20. dk dan itibaren (p< 0.001), KAH’da ise 30. dk dan itibaren (p<0.01) anlamlı azalma, QRS süresinde 60. dk. da anlamlı uzama (p<0.05) oluştururken, QT süresinde anlamlı değişiklik oluşturmadı (p>0.05). DPCPX grubu %5 dekstroz grubuna göre, QT süresinde sitalopramın oluşturduğu uzamayı 20. dk dan itibaren anlamlı şekilde engelledi (p<0.05). % 5 dekstroz grubu ile karşılaştırıldığında; CSC ve DMSO gruplarında sitalopram infüzyonunun oluşturduğu OAB ve KAH daki azalma, QRS ve QT süresindeki uzamada anlamlı bir değişiklik saptanmadı(p>0.05). Tüm gruplarda deney süresince ölüm kaydedilmedi. SONUÇLAR: Bu bulgular sitalopram zehirlenmesinde oluşan QT uzamasının mekanizmasında adenozin A1 reseptörlerinin rolü olduğunu düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler: adenozin, CSC, DPCPX, QT uzaması, sitalopram