Yedi Sanat Tasarım ve Bilim Dergisi, sa.28, ss.83-98, 2022 (Hakemli Dergi)
20. yüzyılın son çeyreğinde, geniş kitlelerin tüketimini hedefleyen
moda endüstrisinin üretim/tüketim stratejilerine bir tepkiyle yavaş
moda kavramı doğmuştur. Moda trendlerinin yönlendirmesinden
uzak bir şekilde, el işçiliğiyle üretilen, nesilden nesile aktarılacak
kadar kaliteli malzemeye sahip zamansız tekstiller yavaş modanın
çalışma alanıdır. Bu kapsamda, yavaş moda üzerine yeni tasarım
önerileri getirmek için halılar çalışmanın vaka konusu olarak
seçilmiştir. Türkler için özel bir yere sahip olan el dokuması halının
geleneksel üretim tekniğine ve karakteristik özelliklerine bağlı
kalınarak giysilik kumaş dokusuna dönüştürülmesiyle, giysi
tasarımında insana dayalı, emek odaklı ve çevreci bir yaklaşım
geliştirilerek yavaş modanın alanına katkı sağlanması amaçlanmıştır.
Emek yoğun bu geleneksel tekstil formunun giysi tasarımlarına
dönüştürülmesiyle yavaş moda kapsamında sürdürülebilirliği
destekleyen, tüketim hızını sorgulayan, insana ve doğaya saygı
gösteren, moda kavramından bağımsız olan, zamansız giysiler bir
öneri olarak sunulmuştur. Bu çalışma Halı Dokuma Tekniğiyle Kumaş
Tasarımı/Üretimi ve Giysi Önerileri başlıklı yüksek lisans tezinden
uyarlanmıştır. Öncelikli olarak halının tarihçesinden başlayarak
Selçuklu halıları hakkında ayrıntılı literatür taraması yapılmıştır.
Ardından bir tema belirlenmiş ve Selçuklu halılarından esinlenilerek
bilgisayar ortamında çağdaş tasarımlar yapılmıştır. Giysilik kumaş
uygulama parametrelerini belirlemek için farklı iplik numaraları,
çözgü kalınlığı ve sıklıkları ile küçük boyutlarda ön çalışmalar
gerçekleştirilmiştir. Üretim sürecinin tamamının sürdürülebilir ve
geleneksel yöntemlere uyumlu olmasını sağlamak için, dokumalarda
kullanılacak renk paleti doğal boyama reçeteleri ile oluşturulmuştur
In the last quarter of the 20th century, the concept of slow fashion was
born as a reaction to the production/consumption strategies of the
fashion industry, which aimed at mass consumption. Timeless textiles
with quality materials that are produced by handcraft, far from the
direction of fashion trends, are the working area of slow fashion. In
this context, carpets were chosen as the case subject of the study in
order to bring new design proposals on slow fashion. It is aimed to
transform the hand woven carpet, which has a special place for the
Turks, into clothing fabric texture by adhering to the traditional
production technique and characteristics, and to contribute to the
field of slow fashion by developing a human-based, labor-oriented and
environmentalist approach in clothing design. With the transformation of this labor-intensive traditional textile form into clothing
designs, timeless clothes that support sustainability within the scope
of slow fashion, question the speed of consumption, respect human
and nature, and independent of the fashion concept, have been
presented as a proposal. This study has been adapted from the
master's thesis titled Fabric Design/ Production with Carpet Weaving
Technique and Dressing Proposals. First of all, a detailed literature
review has been made on Seljuk carpets, starting with the history of
the carpet. Then, a theme was determined and contemporary designs
were made in computer environment, inspired by Seljuk carpets.
Preliminary studies have been carried out in small sizes with different
yarn counts, warp thickness and densities in order to determine the
apparel fabric application parameters. In order to ensure that the
entire production process is sustainable and compatible with
traditional methods, the color palette to be used in weaving has been
created with natural dyeing recipes.