Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.24, sa.1, ss.268-293, 2022 (Hakemli Dergi)
Kozmopolitanizm çeşitli dönemlerde farklı anlamlara bürünen bir kavramdır. En belirgin ifadesini ilk defa Stoacılarda
gördüğümüz kavramın daha sonra özellikle Kant’ın düşüncesi
içerisinde politikaya ve hukuka mal edildiğine tanık olmaktayız.
Genel olarak bir dünya yurttaşı olmayı ifade eden kozmopolitanizmin bir etik ideal mi, bir politik proje mi yoksa hukuksal bir
formülasyon mu olduğu tartışmalıdır. Bu makalede kozmopolitanizmin kriz zamanlarında ortaya çıkan, deneyimlenen krizin
mahiyetine göre farklı çözümler sunan, akışkan ve değişken bir
tavır olduğu ileri sürülmektedir. Bununla anlatılmak istenen
kozmopolitanizmin somut bir proje ya da gelecekte gerçekleşmesi temenni edilen bir ideal değil, bazen bir etik tutum bazen
bir politik proje ve bazen de hukuksal bir çözüm olarak pratik
çözümler sunan bir tavır, bir yaklaşım biçimi olduğudur. Diğer
yandan çeşitli kozmopolitan yaklaşımların birbiriyle kesişen en
temel özelliği, bir krize yönelik çözüm geliştirme kapasitesidir.
Bu makalenin amacı, Stoacı kozmopolis idealinin Kantçı kozmopolitanizm içerisinde nasıl dönüştürüldüğünü göstermek suretiyle, Kant’ın özgün çözümünden günümüze uzanan imkanları
çekip çıkarmaktır. Bu amaçla öncelikle Stoacı kozmopolitanizm
ile Kantçı kozmopolitanizmi birbirinden ayıran unsurlar ele
alınmış, daha sonra doğal hukuk geleneği içerisinde Kant’ın
kozmopolitan düşüncesinin sunduğu katkılar ele alınmış ve
kantçı kozmopolitanizmin hukuksal temelleri açımlanmaya çalışılmıştır.
: Cosmopolitanism is a concept that has different
meanings in various periods of history. The most obvious
expression of the concept has firstly been shaped in the
Stoics, and later attributed to politics and law, especially in
Kant's thought. It is disputable whether cosmopolitanism,
which generally refers to being a world citizen, is an ethical ideal, a political project or a legal formulation. This article argues that cosmopolitanism is a fluid and variable attitude that emerges in a time of crisis and offers different
solutions according to the character of the experienced crisis. It means that cosmopolitanism is not a concrete project
or an ideal to be realised in the future, but an attitude, an
approach that offers practical solutions that sometimes become an ethical attitude, sometimes a political project, and
sometimes a legal solution. On the other hand, the most
fundamental feature that intersects with various cosmopolitan approaches is the capacity to develop solutions for
a crisis.
The purpose of this article is to deduce the possibilities
from Kant's original solution to contemporary problems by presenting how the Stoic ideal of cosmopolis
transformed within Kantian cosmopolitanism. To the end
that the elements distinguish Stoic cosmopolitanism from
Kantian cosmopolitanism are analysed firstly and the contributions of Kant's cosmopolitan thought within the tradition of natural law are discussed by the legal foundations
of Kantian cosmopolitanism.