JOURNAL OF ETA MARITIME SCIENCE, cilt.5, sa.4, ss.414-425, 2017 (Hakemli Dergi)
Denizyolu tehlikeli sıvı dökme yük taşımacılığı, taşınan yüklerin yüksek özen gösterilmesi gereken yükler olmasından
dolayı birçok düzenlemeyle kontrol edilen ve yönetilen bir faaliyettir. Denizyoluyla çeşitli şekillerde taşınan tehlikeli
sıvı dökme yüklerin kimyasal tankerler veya tank konteynerler vasıtasıyla taşınması bu şekillerin en yaygın olan
iki tanesidir. Kimyasal madde ticaretinde bulunan firmaların bazıları yüklerini kimyasal tankerlerle, bazıları
tank konteynerlerle taşıma yolunu seçerken bazıları ise bu iki taşıma şeklini de kullanmaktadır. Bu noktada sözü
edilen iki taşıma şeklinin seçimine etki eden faktörler ve bu faktörlerin seçime ne derecede etki ettikleri merak
edilmektedir.
Bu çalışmada, üretim veya ticaret için kimyasal madde ithalatı yapan Türk kimya işletmelerinin kimyasal tanker
veya tank konteyner seçeneklerini tercih etmelerine etki eden faktörlerin neler oldukları literatür taraması
yapılarak tespit edilmiştir. Tespit edilen bu faktörlerin önem derecelerinin ve alternatiflerin seçimi üzerine olan
etkilerinin belirlenebilmesi için Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kapsamında oluşturulan anket 30 kimya
grubu şirketinin ithalat departmanına yöneltilmiştir. Sonuçta faktörlerin etki derecelerine göre kimyasal tankerin
tank konteynere göre %62,5 oranında daha tercih edilebilir olduğu görülmüştür.
Dangerous liquid bulk cargo transportation by sea is a controlled and managed operation through a lot of
regulations due to transported cargoes involved which require a high level of attention. Chemical tankers and tank
containers are two of the most common transportation ways of transporting dangerous liquid bulk cargoes by sea.
While some of the liquid bulk chemical traders transport their cargoes either in chemical tankers or tank containers,
the others use both of them. At this point, the factors which affect the choice of mentioned transportation ways and
their levels of effects on selection are of great importance and need to be thoroughly studied.
In this study, the factors that affect the selection of chemical tankers or tank containers by Turkish chemical
companies are determined through a comprehensive literature review. In order to determine to what extent these
factors are important and their effects on alternatives, a questionnaire prepared in compliance with AHP method
was conducted through the import departments of 30 Turkish chemical companies. As a result, when the effect
degrees of the factors were evaluated, it has seen that the chemical tankers are 62.5 % more preferable than the
tank containers