Din Sosyolojisi Açısından Eğitim ve Din


Creative Commons License

Yıldırım F.

Ana Konularıyla Din Sosyolojisi, ÖZTÜRK EMİNE,ŞAHİN MEHMET CEM, Editör, Akademisyen Yayınları, Ankara, ss.33-52, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Akademisyen Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.33-52
  • Editörler: ÖZTÜRK EMİNE,ŞAHİN MEHMET CEM, Editör
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Eğitim ve din, insanlık tarihi boyunca bireyler, gruplar ve toplumların şekillenmesinde merkezi roller üstlenmiş iki temel kurumdur. Hem bireylerin/toplumların kimlik ve değer oluşumunda hem de toplumsal düzenin devamında önemli işlevlere sahiptirler. Eğitim, toplumsal normların, değerlerin ve kültürün aktarılmasında birincil araç olarak görülürken, din ise kutsallık temelli inanç sistemleri ve eylemleri aracılığıyla bu süreçleri destekler veya dönüştürür. Eğitim ve din arasındaki ilişki, hem işbirliği hem de çatışma ekseninde şekillenmektedir. Bir yandan eğitim, dini sosyalleşme süreçlerini destekleyerek dini kimlikleri ve aidiyeti güçlendirirken, diğer yandan seküler eğitim modelleri, dini öğretileri eleştiren veya dışlayan yaklaşımlar sergileyebilmektedir. Bu bölümde, din sosyolojisinin sunduğu teorik çerçeveler ışığında eğitim ve din arasındaki ilişki ele alınacaktır. Bu bağlamda, hem tarihsel süreçler hem de çağdaş toplumsal dinamikler incelenecek, din ve eğitimin toplumsallaşma, toplumsal uyum ve kültürel yeniden üretim süreçlerindeki rolleri değerlendirilecektir. Sonuç olarak bu analiz, din sosyolojisinin temel kuramsal yaklaşımlarına kısaca yer vererek, eğitim ve dinin nasıl birlikte çalışabileceği ya da çatışabileceği üzerine bir değerlendirme sunmayı amaçlamaktadır.

Education and religion are the two fundamental institutions that have played central roles in the formation of individuals, groups and societies throughout human history. They have significant functions in both the formation of identities and values of individuals/societies and the preserving of social order. While education is seen as the primary tool in the transmission of social norms, values and culture, religion supports or transforms these processes through sacred belief systems and actions. The relationship between education and religion is shaped on the axis of both solidarity and conflict. On the one hand, education strengthens religious identities and religious belonging by supporting religious socialization processes, while on the other hand, secular education models may display approaches that criticize or exclude religious doctrines. In this section, the relationship between education and religion will be discussed in light of the theoretical frameworks offered by the sociology of religion. In this context, both historical processes and contemporary social dynamics will be examined, and the roles of religion and education in socialization, social harmony and cultural reproduction processes will be evaluated. In conclusion, this analysis aims to briefly present the basic theoretical approaches of the sociology of religion on education and to put forward an assessment of how education and religion can serve together or conflict in society.