Popülasyon Temelli bir Algoritma Kullanılarak Doğal Potansiyel Problemlerin Optimizasyonu


Güçlü M. R., Hosseinzadeh S., Turan Karaoğlan S.

1. Mühendislik Sismolojisi ve Kent Jeofiziği Sempozyumu, Erzincan, Türkiye, 23 - 24 Ekim 2025, (Yayınlanmadı)

  • Yayın Türü: Bildiri / Yayınlanmadı
  • Basıldığı Şehir: Erzincan
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Metasezgisel algoritmalar, karmaşık optimizasyon problemlerinin çözümünde son yıllarda öne çıkan güçlü araçlardır. Özellikle doğrusal olmayan ve tekil çözüme sahip olmayan jeofizik ters çözüm problemlerinde, bu algoritmaların esnekliği büyük avantaj sağlamaktadır. Klasik optimizasyon yöntemleri genellikle iyi bir başlangıç modeline ihtiyaç duymakta ve çözüm sürecinde yerel minimumlara sıkışabilmektedir. Buna karşılık, metasezgisel yöntemler geniş çözüm uzaylarını tarayarak global optimumu bulma konusunda daha başarılıdır. Bu çalışmada, doğadaki güvelerin ışık kaynağına spiral hareketi temel alınarak geliştirilmiş Moth-Flame Optimization – Güve-Ateş Optimizasyon (MFO) algoritması, doğal potansiyel (SP) anomalilerinin ters çözümünde uygulanmıştır. Algoritma, R programlama dili kullanılarak açık kaynak paketler aracılığıyla geliştirilmiştir. Algoritmanın performansı, Süleymanköy (Türkiye) arazi verisi üzerinde test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, MFO algoritmasının düşük rms ve hızlı bir yakınsama ile model parametre kestiriminde kullanılabileceğini ortaya koymuştur.  Ayrıca elde edilen parametreler farklı meta-sezgisel yöntemlerle karşılaştırılmış ve MFO algoritmasının rekabetçi bir performans ortaya koyduğu görülmüştür. Bu bulgular, MFO algoritmasının jeofizik ters çözüm çalışmalarında güvenilir ve etkin bir araç olduğunu ve diğer jeofizik uygulamalarına başarıyla uyarlanabileceğini ortaya koymaktadır.