ANTİK ROMA’DA ATLETİZM YARIŞMALARININ TARİHÎ GELİŞİMİ VE ROMA HUKUKUNDA PROFESYONEL ATLETLERE İLİŞKİN BAZI HUKUKÎ MESELELER


Creative Commons License

Atak A. S.

Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.24, sa.2, ss.887-929, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Antik Roma’da Yunan tarzı atletizm yarışmalarına ilk düzenlendikleri dönemlerden itibaren muhtelif gerekçelerle karşı çıkılmıştır. Bu gerekçelerin başta gelenlerinden biri atletlerin çırılçıplak antrenman yapıp yarışmalarıdır. Bununla birlikte yarışmalar başlangıçta Roma’da antik Yunan’da olduğu kadar popüler ve revaçta olmasalar da zamanla kabul görmüş ve popülerlik kazanmışlardır. Antik metinlere göre Roma’da ilk atletizm müsabakaları M.Ö. 2. yüzyıldan itibaren düzenlenmeye başlamıştır. Buna karşın Yunan Olimpiyat oyunları gibi periyodik ve düzenli yarışmaların görülmeye başlanması ise M.S. 1. yüzyılı bulmuştur. Bu gelişmeler hukuk alanında da yansımalarını oluşturmuş ve profesyonel atletlerin durumuna ilişkin meseleler hukuk metinlerinde kendilerine yer bulmuşlardır. Çalışmamızda Corpus Iuris Civilis’te yer alan profesyonel atletlere yönelik muhtelif hukukî düzenlemeler incelenmiştir. Bu metinlerden özellikle ödünç verenin bir profesyonel atleti yarışmalara katılmasını engellemek suretiyle atletin borçlandığından daha fazlasını geri ödemeye zorlaması durumunu ele alan metin ve bir atletin atletizm yarışmalarında kazanacağı ödüller üzerinde rehin hakkı tesis etmesini yasaklayan imparator emirnamesi üzerinde durulmuştur. 

Greek style athletic competitons in ancient Rome encountered objections with various reasons from the first time onward. One of the main reasons of these objections is the fact that the athletes competed naked. Although the athletic contests in Rome were initially not as popular as in the ancient Greek world, they were gradually accepted and gained popularity. According to the ancient texts, the first athletic contests in Rome have started to be exhibited since the second century BCE. On the other hand periodic and regular contests such as the Greek olympics began to be seen from the first century CE. These developments have also had their reflections in the field of law and issues related to the situation of professional athletes have found their place in legal texts. Various legal regulations concerning professional athletes in Corpus Iuris Civilis were examined in our study. Among these texts, especially the text dealing with the case in which the moneylender compells a professional athlete to undertake to pay back more than he owes by confining and preventing him from participating in the competitions and the imperial rescript that prohibits to pledge the prize to be obtianed in an athletic contest, were discussed