Akademik Veri Yönetim Sistemi
Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi, cilt.24, sa.71, ss.563-570, 2022 (Hakemli Dergi)
İsoproturon organik yapılı kimyasal bir bileşen olup tarım faaliyetlerinde yabancı otları kontrol etmek amaçlı kullanılmaktadır. İsoproturonun toprakta oluşan kalıntıları, canlı organizmalar için toksik etki yaratabilme, yeraltı ve yerüstü sularına karışarak kirlilik oluşturabilmektedir. Bu nedenle isoproturon çevreye önemli bir sorun teşkil edebilmektedir.
Organik maddelerin oksidatif olarak parçalanmasını sağlayan hidroksil radikalleri (OH●), ileri oksidasyon prosesleri (İOP) tarafından üretilmektedir. Bu çalışmanın amacı isoproturonun ileri oksidasyon prosesleri olan UV/H2O2, UV/H2O2/Fe+2, UV/H2O2/NTA, UV/H2O2/Fe+2/NTA yöntemleriyle giderimini incelemektir. Deneyler Box-Behnken istatistiksel tasarım yöntemi kullanılarak tasarlanmıştır. Tasarımda oksidant (H2O2) konsantrasyonu sabit tutularak, katalizör (Fe+2), şelatlayacı (NTA) konsantrasyonları ve reaksiyon süresi değişiminin, İsoproturon giderim verimine olan etkisi incelenmiştir. Bağımsız değişkenler için çalışma aralığı; Fe+2 konsantrasyonu 0-5 mg/L, NTA (nitrilotriasetik asit) konsantrasyonu 0-3 mg/L, reaksiyon süresi 5-30 dakika olarak belirlenmiştir.
İleri oksidasyon prosesleri ile isoproturonun arıtımı yaklaşık %60 verimle gerçekleşmiş olup analizler sonucunda toksik bir yan ürüne dönüşmediği gözlemlenmiştir. Optimum koşullar olarak; reaksiyon süresi 5 dakika, Fe+2 konsantrasyonu 4 mg/L, NTA konsantrasyonu 1,5 mg/L olarak belirlenmiştir. Bu durumda Fe+2/NTA oranın optimum 2-2.5 arasında olduğu saptanmıştır.