Kentsel Kamusal Açık Mekânların Engelliler Tarafından Kullanımının Ankara, Çankaya Örneğinde İrdelenmesi


Creative Commons License

Yılmaz N., Diktaş E. O.

Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, cilt.2, ss.411-468, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Kentleşmenin demokratik bir gereği de ortak kullanım alanlarının toplumdaki tüm bireylerin kullanımına eşit ölçüde erişilebilir olmasının sağlanmasıdır. Ancak özellikle ülkemizde, bu yönde mekâna aktarılmaya çalışılan uygulamaların yetersizliği, kentteki yoğun kullanımların olduğu alanlarda daha fazla ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada Ankara ilinde, önemli bir nüfusun ve kamusal mekân kullanımının bulunduğu bölgelerde özellikle ortopedik ve görme engellilere yönelik düzenlemelerdeki durum incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla il merkezinde yer alan, ilin en yüksek nüfusuna sahip Çankaya ilçesinde Aydınlar, Emek ve Kızılay mahalleleri örnek alanlar olarak seçilmiştir. Söz konusu mahallelerde, 2016 ve 2019 yıllarında, kamusal mekanlarda yapılan görsel saptamalar, yüz yüze görüşmeler, belirlenen alanların engelli kullanımına yönelik durumları öncelikle ortaya konulmuştur. Daha sonra belirlenen ölçütler ve puanlamalar yoluyla engelli kullanıma uygunluk mahalle bazında değerlendirilmiştir. Bu niteliksel ve niceliksel değerlendirmeler sonucunda üç mahalle arasında Aydınlar Mahallesinin algılanabilir, kullanışlı ve güvenilir fiziksel düzenlemeleriyle gerek engelli gerek engelli olmayan bireylerin kullanımına en uygun kentsel yaşam alanı olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dezavantajlı Gruplar, Engellilik, Ankara’da Engellilik, Erişilebilirlik ve Kamusal Mekân


A democratic requirement of urbanization is to ensure that common areas are equally accessible to all individuals in the society. However, especially in our country, the inadequacy of the practices that are tried to be transferred to the space in this direction becomes more prominent in areas where there is intensive use in the city. In this study, the situation in the regulation of orthopedic and visually impaired people in Ankara, in areas with a significant population and public space use, was tried to be examined. For this purpose, Aydınlar, Emek and Kızılay neighborhoods in Çankaya district, which is in the city center and has the highest population of the province, were selected as sample areas. Visual determinations made in public spaces, face-to-face interviews, and the conditions of the disabled use of the designated areas in the said neighborhoods in 2016 and 2019 were primarily revealed. Later, the eligibility for use with disabilities was evaluated based on the neighborhood through the determined criteria and scoring. As a result of these qualitative and quantitative evaluations, it has been concluded that Aydınlar District is the most suitable urban living space for the use of both disabled and non- disabled individuals with its perceptible, convenient and reliable physical arrangements.

Keywords: Disadvantaged Groups, Disability, Disability in Ankara, Accesibility and Public Spaces