EurasianBioChem 2022 ., Ankara, Türkiye, 23 - 25 Kasım 2022, ss.1256
Giriş: Nöroblastom çocukluk çağının en sık gözlenen solid
tümörüdür. İleri evre ve relaps hastalarda tedavi modelleri hala istenen
başarıya ulaşamamıştır. Bu nedenle nöroblastomda kök hücreleri hedef alacak bir
tedavi geliştirmek için moleküler hedef arayışı vardır. Bu arayışta yapay zeka
metodlarının kullanılmasını faydalı olabilir.
Metod: Nöroblastom kök hücreleri ve yapay zeka ile son 10
yıldır yapılan çalışmalar Pubmed, Google Scholar ve Pubmed Central
veritabanlarından çekilmiştir. Bu çalışmalar daha sonra seçilerek nöroblastomda
kök hücre belirteci olabilecek olası hedeflerden bir liste oluşturuldu.
Bulgular: Arama sonucunda 63 sonuç bulundu. Yayınların
incelenmesi sonucu kök hücre hedefi olabilecek belirteçlerin manuel bir listesi
oluşturulmuştur. Nöroblastom gelişiminde bilinen ALK, TERT, MYCN, PHOX2B, NOTCH
genleri ve yolakları yanısıra LMO1, LIN28B, BARD1-Beta, BMP4 genleri moleküler
patogenezde önemli ve hedeflenebilme açısından değerli bulunmuştur. Nöroblastom
tedaviye direncinde kanser kök hücre açısından EGF-Cripto/FRL-1/Cryptic
(EGF-CFC) ailesi önemli görünmektedir. Bu aile embriyonik gelişmede fonksiyonu
tanımlanmıştır ve nöroblastom için kanser kök hücre markerı adayıdır. Bu
aileden CFC1 Nöroblastom tümorosfer oluşumunda aktilin A ve SMAD ile
etkileşmektedir.
Sonuç: Nöroblastomda kanser kök hücre markırı olarak önem
kazanmış CFC1’in önemli bir kanser kök hücre hedefleyici ajan geliştirme aday
molekülü olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca BMI1 nöroblastomda önemli bir
protein olarak tanımlanmaktadır. Kanser kök hücreye karşı tedavi molekülü
geliştirmeye aday molekülü olabilir.
Anahtar Kelimeler: Nöroblastom, Kanser kök hücre, Yapay
zeka, Hedeflenmiş tedavi
Bu çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma
Koordinatörlüğü tarafından 2021.KB.MLT.003 numaralı proje ile
desteklenmektedir.