Travmalardan Dramaya: Kolektif Bellekten Aile Dizimine: “Zeytin Ağacı” İçin Temkinli Bir Değerlendirme

Tunalı D.

Televizyon Dizileri, Prof. Dr. Fevzi Kasap,Dr. Özgür Yılmazkol, Editör, Doruk Yayınları, İstanbul, ss.23-61, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Doruk Yayınları
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.23-61
  • Editörler: Prof. Dr. Fevzi Kasap,Dr. Özgür Yılmazkol, Editör
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

Yerli dizilerin desteklenmesi ile başlangıçta ulusal kanallarda, son yıllarda ise dijital platformda birbirini tekrar eden öykü, karakter ve motiflere psikolojik ağırlıklı alternatif içerikler üretilmeye başlanması neredeyse yedi yıla ulaşmış bulunmaktadır. Bu içerik başlangıçta klinik düzeydeki gerçek yaşam deneyimlerinin önce kitaplaştırılması yoluyla popülerlik kazanması daha sonra ise izlenme oranları yüksek dizilerdeki hikayelerin psikolojik izlerinin takip edilmesi yoluyla kurgulanmış ya da bu türden bir içerik çözümlemesine olanak tanımıştır. Freudcu ve Lacancı bir odaktan kayarak, temkinli bir ifadeyle Jungcu kolektif bilinçaltına doğru bir eğim göstermiştir. Analitik psikoterapiyi çağrıştıran, o tür bir kanaldan geldiğini ifade eden Köken Aile Açılımı/Aile Dizimi başlığı altında çok daha güncel, popüler, ticari ve indirgenmiş bir form olarak izleyiciyle buluşur. Böylece İstanbullu Gelin, Doğduğun Ev Kaderindir, Camdaki Kız, Masumlar Apartmanı ve Kırmızı Oda gibi gerçek vakalara ve danışan hikayelerine dayanan kurgulardan, daha soyut, spritüel, kökensel, ilişkisel ve kuşaklararası pürüzlerin kurgulandığı bir yaz dizisi olarak tanımlanan Zeytin Ağacı ile farklı bir mecraya açılır. Dizide klasik psikoterapiden ziyade Bert Hellinger’in ortaya attığı Köken Aile Açılımı yöntemi kullanılarak karakterlerin kuşaklararası sorunların üstesinden gelmesi yoluna gidilir. Bu yöntem sorunlara çözüm önerileri sunma gibi bir misyon yanılsamasını da üstlenir. Bu metinde Türkiye’de izlenme oranı yüksek popüler diziler olarak ekrana gelen psikolojik travmaların hikayeleştirilmesi yoluyla etkili olan diziler, bir tür kişisel gelişim trendi içinde değerlendirilebilecek uygulamaların bağımsız ve alternatif yapımlar olarak ekrana taşınmasını ele almaktadır. Zeytin Ağacı özelinde kolektif bilinçaltı, aile dizimi veya köken aile açılımı çerçevesinde diziye konu olan yöntemin bilimselliği, popülerliği, ticariliği ve seyirci üzerindeki etkisi tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Psikolojik diziler, Zeytin Ağacı Dizisi, Kolektif bilinçaltı, Köken Aile Açılımı, travma