47. ULUSAL FİZYOLOJİ KONGRESİ, Antalya, Türkiye, 1 - 04 Kasım 2022, ss.47
Giriş ve Amaç: Adölesan dönemde, beynin gelişimsel sürecinde karşılaştığı nöroinflamasyon gibi faktörler nedeniyle davranış ve kognitif fonksiyonlarda değişiklikler görülmektedir. Erken hasat sızma zeytinyağının (EVOO) yaşlılık döneminde kognitif fonksiyonlar ve anksiyete üzerinde olumlu etkileri bilinmektedir. Ancak, EVOO ve Riviera zeytinyağının (ROO) adölesan dönemde öğrenme ve bellek, anksiyete ve nöroinflamasyon üzerindeki etkileri bilinmemektedir. Çalışmamızın amacı, adölesan dönemdeki sıçanlarda, EVOO ve ROO’nun hippokampüs (HC) ve prefrontal korteksteki (PFC) inflamasyon biyobelirteçleri (TNF-α ve IL-10) ve kan lipidleri üzerindeki etkilerini karşılaştırmak ve bunun anksiyete benzeri davranışlar ve öğrenme-bellek ile ilişkilerini araştırmaktır.
Yöntemler: 21-adet 6 haftalık Sprague-Dawley erkek sıçanlar 3 gruba ayrılmıştır: (1) EVOO (n=7), (2) ROO (n=7) ve (3) Kontrol (n=7). Sıçanlara 8-hafta boyunca standart yem uygulanmıştır ve EVOO (770 mg/kg polifenol içerik) ve ROO (polifenol içermeyen) gruplarının yemlerine zeytinyağlar eklenmiştir. Beslenme sonunda yükseltilmiş artı labirent (EPM) ve açık alan testi (OFT) ile anksiyete benzeri davranışları ve Morris su tankı (MWM) ile öğrenme-bellek fonksiyonları değerlendirilmiştir. HC ve PFC’de TNF-α ve IL-10 seviyeleri ve kanda trigliserit (TG), LDL, HDL ve total kolesterol (TC) seviyeleri ölçülmüştür. İstatistiksel değerlendirme için tek yönlü-ANOVA ve post-doc Bonferroni testi ve Pearson korelasyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında; EVOO ve ROO, TG seviyelerini azaltmıştır (p<0.001). TG seviyeleri ve EPM’nin açık kollarda geçen süre arasında negatif korelasyon (r= -0.852, p=0.001), OFT’nin kenarlarında ve EPM’nin kapalı kollarında geçen süre ile TG seviyeleri arasında pozitif korelasyon saptanmıştır (r=0.544, p=0.029 ve r=0.534, p=0.03). TG ve anksiyete seviyeleri ile HC ve PFC TNF-α/IL-10 oranı arasında pozitif korelasyon saptanmıştır. TG ve MWM’nin hedef kadranın geçen süre arasında negatif korelasyon saptanmıştır (r=-0.551, p=0.041). EVOO, ROO ve kontrol göre, HC’deki TNF-α/IL-10 oranını azalttı (p<0.01 ve p<0.05).
Sonuç: Çalışmamızın sonucunda, EVOO ve ROO’nun TG seviyelerini ve PFC’deki TNF-α/IL-10 oranını azaltarak anksiyete benzeri davranışları azalttığı bulunmuştur. EVOO, ROO’ya göre belleği arttırmıştır ve bunun HC’deki TNF-α/IL-10 oranının ve TG seviyelerinin azalmasıyla ilişkili bulunmuştur.
Anahtar kelimeler: EVOO, Riviera zeytinyağı, TNF-α/IL-10 oranı, trigliserit, anksiyete ve kognitif fonksiyon, adölesan
Aim: The changes in behavior and cognitive functions are observed due to factors such as neuroinflammation encountered in the brain developmental process during adolescence. It is well-known that extra-virgin-olive-oil-(EVOO) has positive effects on anxiety and cognitive functions in aged. However, the effects of riviera-olive-oil-(ROO) and EVOO on cognitive functions, anxiety behaviors and the neuroinflammation are not known in adolescence. This study aims to compare the effects of EVOO and ROO on blood lipids and TNF- α and IL-10 levels which related to inflammation in the hippocampus(HC) and prefrontal cortex(PFC), which are associated with memory and learning, anxiety-like behaviors, in adolescent rats.
Methods: 6-week aged 21 Sprague-Dawley male rats were divided into three-groups: (1) EVOO(n=7), (2) ROO(n=7), (3) Control group(n=7). Experimental groups were administrated with standart-chow with EVOO (770 mg/kg polyphenol) and ROO (no-polyphenol content). While anxiety-like behaviours were evaluated with elevated-plus-maze-(EPM) and open-field-test-(OFT), cognitive functions were evaluated with Morris-water-maze-(MWM). TNF-α ve IL-10 levels in PFC and HC and triglyceride (TG), LDL, HDL and total cholesterol in blood were measured. One-way-ANOVA and post-doc-Bonferroni-test and Pearson-correlation analysis were used for statistical evaluation.
Results: EVOO and ROO decreased TG-levels(p<0.001) compared to control. While there was a negative correlation between TG-levels and time spent on open arms of EPM(r=-0.852, p=0.001), TG-levels were positively correlated with both time spent in closed arms of EPM and periphery of OFT(r=0.544, p=0.029 and r=0.534, p=0.03). TG and anxiety-levels were positively correlated with TNF-α/IL-10 ratio in HC and PFC. TG-levels were negatively correlated with time spent in target-quadrant of MWM(r=-0.551, p=0.041). EVOO decreased TNF-α/IL-10 ratio in HC compared to ROO and control(p<0.01 and p<0.05).
Conlusion: In conclusion,we found that EVOO and ROO decreased anxiety via decreasing TG-levels and TNF-α/IL-10 ratio in PFC. EVOO increased memory that correlated with decreasing TNF-α/IL-10 ratio in HC and TG-levels compared with ROO.
Key words: Extra virgin olive oil, Riviera olive oil, TNF-α/IL-10 ratio, triglyceride, anxiety ve cognitive function, adolescence