Akademik Veri Yönetim Sistemi
Osteo Akademi 2022, İzmir, Türkiye, 13 - 15 Mayıs 2022, ss.1, (Tam Metin Bildiri)
AMAÇ:
Günümüzde; pelvik halkada saptanan ve çoğu zaman osteoporoz ilişkili olan frajilite kırıklarının sıklığı popülasyonların ortalama yaşam süresinin uzaması nedeniyle giderek artmaktadır. Pelvik halka kırıkları; genç yaşta sıklıkla yüksek enerjili travma nedeniyle gelişirken, yaşlılarda travma olmaksızın veya minör travma sonrası saptanabilir. Özellikle yaşlı hastalarda immobilizasyonla birlikte morbidite artışına sebep olmaktadır. Altta yatan etiyolojik faktörler arasında osteoporoz, D vitamini eksikliği, uzun süreli steroid kullanımı, uzamış immobilizasyon ve pelvik bölgeye uygulanmış olan radyoterapi yer almaktadır. Bu vaka sunumundaki amaç; kasık ve medial uyluk ağrısı olan yaşlı bir hastada osteoporoz ve/veya D vitamini eksikliği gibi risk faktörlerinin varlığında hastanın ileri görüntüleme yöntemleriyle pelvik halkanın frajilite kırıkları açısından değerlendirilmesinin öneminin vurgulanmasıdır.
OLGU:
62 yaş kadın hasta, yaklaşık 3 hafta önce ani bir şekilde başlayan, yük vermeyle artıp yatak istirahatiyle hafifleyen sağ kasık ve uyluk medialinde yerleşim gösteren şiddetli ağrı şikâyeti ile başvurdu. Daha önce tanı konulmuş osteoporoz öyküsü olmayan hastada laboratuvarda 25-OH D vitamini eksikliği (17,50 ng/ml) ve buna sekonder parathormon (PTH) yüksek olarak saptandı (PTH:91,9). Dual enerji X – ray absorpsiyometri (DXA)’sinde osteopeni ile uyumlu kemik mineral yoğunluğu değerleri belirlendi. Hastanın pelvik, bilateral kalça ve femur X-ray incelemesinde ağrıyı açıklayacak patoloji tespit edilememesi üzerine çekilen uyluk manyetik rezonans görüntülemesi’nde bilateral anterior iskiopubik ramusta fraktür ile uyumlu kortikal devamsızlık, kemik iliği ve yumuşak doku ödemi saptandı. Ortopedi ile konsülte edilen hastada pelvik bilgisayarlı tomografi ile kırıkların non-deplase ve stabil olduğu gösterilmiş olup hastanın kısa süreli immobilizasyonu, progressif şekilde yük vererek mobilizasyonu ve ağrı palyasyonu sağlanarak izlemi planlandı.
TARTIŞMA:
Uzayan yaşam ömrü ve kemik mineral kaybına neden olan risk faktörlerinin yaşlanmayla çoğalması frajilite kırıklarının insidansını artırmaktadır. Pelvik halka frajilite kırıkları diğer anatomik bölgelere göre daha nadir görülse de atipik klinik prezentasyonu nedeniyle önem arz etmektedir. Kırık tipine göre lumbosakral bölge, kalça, kasık ve uyluk medialine yansıyan ağrıya sebep olabilirler. Başlangıçta çoğu zaman kompresyon ve kemik iliği ödemi bulguları görülse de tam yük vererek mobilizasyonunu sağlayanlar veya tekrarlayan düşmeleri olanlarda daha kompleks kırık paternleri gelişebilmektedir. Bu yüzden özellikle D vitamini eksikliği ve/veya DXA’da kemik mineral kaybı bulunan 60 yaş üstü hastalarda yük vermeyle artış gösteren atipik ağrı varlığında bu tip kırıklar akla gelmelidir. Bu bildiride dirençli medial uyluk ve kasık ağrılı ve frajilite kırıkları açısından önemli risk faktörlerine sahip bilateral anterior pubik kırık tanısı alan bir vakayı sunduk. Bu vaka sunumundan yola çıkıldığında pelvik halka frajilite kırıkları açısından X-ray’de bulgu vermeme ihtimali yüksekliği sebebiyle daha ileri görüntüleme yöntemlerinin kullanılması ve hastanın tam yük vermesinin azaltılması önerilir. Hastanın düşme riski açısından farkındalığının arttırılıp gereken önlemlerin alınması ile ilerleyen süreçte gelişebilecek komplikasyonlar önlenebilir.