III. ULUSLARARASI BİLİM, EĞİTİM, SANAT VE TEKNOLOJİ SEMPOZYUMU , İzmir, Türkiye, 23 - 25 Eylül 2022, ss.62
Fen bilimlerinden biri olan kimyanın ayrılmaz bir parçası olan laboratuvar uygulamaları
beraberinde çeşitli riskleri beraberinde getirmektedir. Kimya laboratuvarlarında yapılan eğitim ve
araştırmaya yönelik her türlü çalışmada gerekli önlemler alınarak güvenli çalışma ortamlarının
sağlanması temel koşuldur. Laboratuvar güvenliği, deneylerin yapıldığı uygulama ortamlarında
bireylerin karşılaşabileceği tehlikelere karşı önlemler alma, laboratuvar düzenini sağlama ve iyiye
yönelik düzenlemeler adına sorunlara bilimsel yöntemlerle yaklaşma sürecidir. Laboratuvar güvenliği
ile ilgili yapılan çalışmalar dünyada ve ülkemizde her geçen gün önem kazanmaktadır. Bu bağlamda
kimya alanındaki laboratuvar güvenliği ile ilgili mevcut çalışmaların meta-sentez yöntemi çerçevesinde
incelenmesi ileriki çalışmalara ışık tutması açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada amaç
laboratuvar güvenliği ile ilgili son 10 yılda yayınlanan uluslararası düzeydeki makaleleri belirlenen
kriterler ışığında nitel bir anlayışla ele alıp, benzerlik ve farklılıkların karşılaştırmalı olarak ortaya
konmasına olanak tanıyan meta-sentez yöntemi ile incelemektir. Bu kapsamda Eric ve Web of Science
veri tabanlarında laboratuvar güvenliği ile ilgili belli anahtar kelimeler kullanılarak taramalar yapılmıştır.
Laboratuvar güvenliği ile ilgili taranan yayınların her biri içerik analizine tabii tutularak belirli
kategoriler bağlamında incelenmiştir. Elde edilen veriler frekans ve yüzdeye dayalı yorumlanmış, yer
yer tablo ve grafikler kullanılarak gösterilmiştir. Araştırmanın sonucunda yapılan analizlerde yayınların
genellikle Journal of Chemical Education dergisinde yer aldığı görülmüştür. Yapılan çalışmalara yıllar
bazında bakıldığında çalışmaların sayısının giderek arttığı, özellikle 2021 yılında en yüksek sayıya
ulaştığı tespit edilmiştir. Örneklem grubu açısından incelendiğinde en çok çalışma yapılan grubun lisans
öğrencileri, en az çalışma yapılan grubun ise lise öğrencileri olduğu gözlemlenmiştir.