21. Aile Hekimliği Araştırma Günleri, İzmir, Türkiye, 2 - 06 Mayıs 2023, ss.1
İstemsiz yaralanmalar, tarih boyunca insan yaşamını ve yaşam kalitesini tehdit eden
unsurlardan biri olmuştur. Yaralanmaların en sık çocukluk döneminde yaşandığı
görülmektedir. Yaralanmaların bir kısmı çocuk ölümleri ile sonuçlanırken bir kısmı da
günlük yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Günümüzde gelişmiş ülkelerde
olduğu gibi gelişmekte olan ülkelerde de çocuk yaralanmaları önemli bir sorundur.
Ebeveynlik yetkinliği; anne-babaların ebeveyn rollerini edindikleri bilgileri ve bu
bilgileri yerine getirmelerine dair beklenti düzeyidir. Çocuklarının davranış ve gelişim
sürecinde gerekli beceri ve yeteneğe sahip olmak isteyen ebeveynler, gereken olumlu
ebeveynlik becerilerini göstermek isterler. Anne babaların ebeveyn yetkinlik düzeyleri
kendilerinin, çocuklarının sağlıklı bir yaşam süreci için önemli bir unsurdur.
Bu çalışmanın amacı ebeveynlerin yetkinlik düzeyi ile çocuklarının fiziksel yaralanma riski
arasındaki ilişkiyi saptamaktır.Çalışma kesitsel analitik araştırmadır. Evreni; Dokuz Eylül Üniversitesi E-ASM’ lerine kayıtlı 5
yaş çocuğu olan annelerin tümüne ulaşılması planlanmaktadır. Katılımcılar gönüllülük
çerçevesinde çalışmaya dahil edileceklerdir.
Katılımcılara yüzyüze görüşme yöntemi ile sosyodemografik veri formu, Anababalık
Yetkinlik Ölçeği ve Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi anketleri uygulanacaktır. Anababalık
Yetkinlik Ölçeği Sema Kaner tarafından 2007’ de geliştirilmiştir. İki faktör, 52 maddeden
oluşmakta olup Cronbach alfa katsayısı 0,93’ tür. AYÖ 5’ li likert tipindedir (Kesinlikle
yapamam=1, Kesinlikle yaparım=5 ) . Ebeveynlerin yüksek puan alması yüksek yetkinlik
inancına sahip olduğunu göstermektedir.Çocukların yaralanma riski davranışlarını belirlemek için, Speltz tarafından
1989’ da geliştirilmiş olan Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi kullanılacaktır.
Bu, 24 maddeden oluşan bir kontrol listesidir. 5‘ li likert (Hiç=0, Çok sık=4)
tipinde olup Cronbach alfa katsayısı 0.88’ dir. YDKL’ nden alınan yüksek
puanlar, çocukların daha fazla yaralanma riski olan davranışlar sergilediklerini
göstermektedir. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılacaktır. Verilerin
değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler, ki-kare, t testi ve regresyon analizi
kullanılacaktır.