EBEVEYNLERİN YETKİNLİK DÜZEYİ İLE ÇOCUKLARININ FİZİKSEL YARALANMA RİSKİ ARASINDAKİ İLİŞKİ


Mergen Efe D., Koç E., Bal O., Limnili G.

21. Aile Hekimliği Araştırma Günleri, İzmir, Türkiye, 2 - 06 Mayıs 2023, ss.1

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İstemsiz yaralanmalar, tarih boyunca insan yaşamını ve yaşam kalitesini tehdit eden

unsurlardan biri olmuştur. Yaralanmaların en sık çocukluk döneminde yaşandığı

görülmektedir. Yaralanmaların bir kısmı çocuk ölümleri ile sonuçlanırken bir kısmı da

günlük yaşam kalitesinin düşmesine neden olmaktadır. Günümüzde gelişmiş ülkelerde

olduğu gibi gelişmekte olan ülkelerde de çocuk yaralanmaları önemli bir sorundur.


Ebeveynlik yetkinliği; anne-babaların ebeveyn rollerini edindikleri bilgileri ve bu

bilgileri yerine getirmelerine dair beklenti düzeyidir. Çocuklarının davranış ve gelişim

sürecinde gerekli beceri ve yeteneğe sahip olmak isteyen ebeveynler, gereken olumlu

ebeveynlik becerilerini göstermek isterler. Anne babaların ebeveyn yetkinlik düzeyleri

kendilerinin, çocuklarının sağlıklı bir yaşam süreci için önemli bir unsurdur.


Bu çalışmanın amacı ebeveynlerin yetkinlik düzeyi ile çocuklarının fiziksel yaralanma riski

arasındaki ilişkiyi saptamaktır.Çalışma kesitsel analitik araştırmadır. Evreni; Dokuz Eylül Üniversitesi E-ASM’ lerine kayıtlı 5

yaş çocuğu olan annelerin tümüne ulaşılması planlanmaktadır. Katılımcılar gönüllülük

çerçevesinde çalışmaya dahil edileceklerdir.


Katılımcılara yüzyüze görüşme yöntemi ile sosyodemografik veri formu, Anababalık

Yetkinlik Ölçeği ve Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi anketleri uygulanacaktır. Anababalık

Yetkinlik Ölçeği Sema Kaner tarafından 2007’ de geliştirilmiştir. İki faktör, 52 maddeden

oluşmakta olup Cronbach alfa katsayısı 0,93’ tür. AYÖ 5’ li likert tipindedir (Kesinlikle

yapamam=1, Kesinlikle yaparım=5 ) . Ebeveynlerin yüksek puan alması yüksek yetkinlik

inancına sahip olduğunu göstermektedir.Çocukların yaralanma riski davranışlarını belirlemek için, Speltz tarafından

1989’ da geliştirilmiş olan Yaralanma Davranışı Kontrol Listesi kullanılacaktır.

Bu, 24 maddeden oluşan bir kontrol listesidir. 5‘ li likert (Hiç=0, Çok sık=4)

tipinde olup Cronbach alfa katsayısı 0.88’ dir. YDKL’ nden alınan yüksek

puanlar, çocukların daha fazla yaralanma riski olan davranışlar sergilediklerini

göstermektedir. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılacaktır. Verilerin

değerlendirilmesinde tanımlayıcı analizler, ki-kare, t testi ve regresyon analizi

kullanılacaktır.