Pah Geni Varyantlarının Retrospektif Olarak Değerlendirilmesi: Tek Merkez Deneyimi

Aktan M. B., Bora E., Ülgenalp A., Çağlayan A. O.

15. Ulusal Tıbbi Genetik Kongresi, Muğla, Türkiye, 09 Kasım 2022, ss.76

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Muğla
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.76
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

PAH geni varyantlarının retrospektif olarak değerlendirilmesi: Tek merkez deneyimi Merve Berfin Aktan, Elçin Bora, Ayfer Ülgenalp, Ahmet Okay Çağlayan GİRİŞ: Fenilketonüri (FKU), otozomal resesif kalıtımlı, PAH genindeki biallelik patojenik varyantlar sonucu ortaya çıkan, kanda fenilalanin yüksekliği ile seyreden ve erken tanı/tedavi yokluğunda ağır entelektüel yetersizlik, epilepsi, davranış problemleri gibi sorunlara yol açan bir metabolizma bozukluğudur. FKU, Dünya’da yaklaşık olarak 1/10000 canlı doğumda bir görülür. Ülkemizde akraba evliliklerinin sıklığı yüksek olduğu için her yüz kişiden biri taşıyıcılık oranı ile bu sıklık 1/4500’dir. Ülkemizde fenilketonüri tarama programı 1987 yılında başlamış olup 1993 yılında ülke geneline yaygınlaştırılmıştır. AMAÇ: Bu çalışmanın amacı merkezimizde test edilen PAH genine ait varyantların sıklıklarının literatürle karşılaştırılması, genotip fenotip korelasyonlarının yapılması, daha önce tanımlanmamış yeni varyantların literatüre kazandırılmasıdır. GEREÇ-YÖNTEM: Bu bildiride, Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Genetik polikliniğine 2018-2022 yılları arasında hiperfenilalaninemi ve/veya fenilketonüri ön tanısı ile başvuran 358 hastanın amplikon bazlı yeni nesil dizileme yöntemi ile test edilen PAH (ENST00000553106) geni sonuçları retrospektif olarak analiz edilmiştir. BULGULAR: 234 hastada biallelik patojenik/muhtemel patojenik 67 farklı varyant tespit edildi. En sık görülen beş varyant sırasıyla c.1066-11G>A, c.782G>A, c.898G>T, c.1208C>T, c.1222C>T olarak bulundu. Bu sonuçlar literatürle benzerdi. Patojenik sınıflandırılan varyantlardan; NM_000277.3(PAH_v001):c.446T>C, NM_000277.3(PAH_v001):c.1155_1157delinsGTG ve NM_000277.3(PAH_v001):c.1155_1159delCTATTinsGTATC daha önce literatürde tanımlanmamış yeni varyantlar olarak saptandı. SONUÇ: Fenilketonüride moleküler etiyolojinin saptanması olguların tedavi planları ve ülkemizdeki yüksek orandaki akraba evliliklerinden dolayı taşıyıcıların tespit edilmesi ile doğru genetik danışma verilmesi açısından önem taşımaktadır. Yeni mutasyonlar ve ilişkili fenotipleri literatüre sunulmuştur. ANAHTAR KELİMELER: Fenilketonüri, Genotip-Fenotip Korelasyonu, Yeni mutasyon