Türkiye Klinikleri Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Gastrointestinal Sistem Cerrahi Hastalıkları Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Uygulamalar, Özgül Karayurt, Editör, Türkiye Klinikleri Yayınevi, Ankara, ss.16-24, 2023
ÖZET Kolorektal kanser, inflamatuar bağırsak hastalığı, travma gibi durumlar nedeniyle geçici veya kalıcı olarak açılabilen boşaltım amaçlı intestinal ostomiler, hastaların günlük yaşamlarında zorluklara, psikolojik, ekonomik, sosyal, fiziksel sorunlara, cinsel yaşamda problemlere neden olabilmektedir. Hastaların ameliyat öncesi ve sonrası bakım sürecine hazırlıklı olması komplikasyonların önlenmesi ve hastaların yaşam kalitesinin arttırılması açısından oldukça önemlidir. Stomalar için Multidisipliner İtalyan Çalışma grubu, Amerikan Kolon ve Rektal Cerrahlar Derneği, Amerikan Yara Ostomisi ve Kontinans Hemşireleri Derneği, Ontorio Kayıtlı Hemşireler Birliği ve Dünya Enterostomal Terapistler Konseyi gibi uluslararası mesleki kuruluşlar hemşirelere ostomili hastaların bakımında rehberlik edecek kanıta dayalı bakım önerilerini içeren rehberler yayınlamıştır. Bu derlemede kanıta dayalı rehberler ışığında ostomili hastanın ameliyat öncesi hemşirelik bakımı, stoma yeri işaretlemesi, ameliyat öncesi hasta eğitimi, ameliyat sonrası hemşirelik bakımı, ameliyat sonrası hasta eğitimi, taburculuk eğitimi ve ostomi komplikasyonlarına yönelik hemşirelik girişimleri kanıt düzeyleri belirtilerek sunulmuştur.
Anah tar Kelimeler: Ostomi; kolostomi; ileostomi; kanıta dayalı hemşirelik; hemşirelik bakımı