SOMA YÖRESİNİN KUVATERNER JEOLOJİSİ


Arpalıyiğit İ.

20.Yıl Jeoloji Sempozyumu, Konya, Türkiye, 12 - 16 Mayıs 1997, ss.139-140

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.139-140
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Baı Anadolu'nun normal fay kontrollü graben tipi çöküntü havzaları Üst Tersiyer - Kuvaterner tortul ve volkanotortul kayaları ile doldurulmuştur. Bu çöküntü havzalarından Bakırçay grabeninin güney kanadında yaklaşık 80 m kalınlığa ulaşan Kuvaterner istifi yüzlek verir. Bu birim Neojen ve Neojen öncesi temel kayaları uyumsuz olarak örter. Kuvaterner istifi alttan üste dört birimden oluşur. Alt kırıntılı birim, Kireçtaşı birimi, Üst kırıntılı birim ve akarsu çökelleri. Alt kırıntılı birim egemen olarak döküntü-akması çakıltaşı, kanal şekilli çakıltaşları, çapraz katmanlı kumtaşları ve ince-taneli kumtaşı/kumtaşlarından oluşur. Kireçtaşı birimi başlıca algal/onkolitik kireçtaşlarından yapılıdır. Bu iki birimi uyumsuz olarak örten Üst kırıntılı birim alüvyonal fasiyeste çökelmiştir. Tüm birimleri uyumsuz olarak örten güncel akarsu çökelleri en üstte yer alır. Alt kırıntılı birim alüvyonal yelpaze ve akarsu (örgülü ve/veya menderesli) ortamlarında biriktirilmiştir. Kireçtaşı birimi karasal ve çok sığ tatlı su ortamı koşullarında biriktirilmiştir. Üst kırıntılı birim olasılıkla Üst Pleyistosen - günümüz alüvyonal yelpaze oluşumudur. Bakırçay grabeninin aktif olan güney kenarında ve Soma çevresinde biriktirilmiştir.

Kırkağaç ve Öveçli (Soma) arasında yaklaşık K 60 - 80 B / K 70 - 80 D gidişli fay zonu boyunca ve yakın çevresindeki Kuvaterner çökelleri içindeki küçük ölçekli faylanmalar ve kıvrımlanmalar, Üst kırıntılı birimin fay zonundaki yelpaze konumu, sığ odaklı deprem verileri ve fay zonundaki sedmimantolojik ve jeomorfolojik özellikler bu fay zonunun aktif olduğuna işaret eder. 

The subsidence basins of the normal - fault controlled grabens Westem Anatolia were filled by the Upper Tertiary - Quatemary sedimentary and volcanosedimentary deposits. In the Southern margin of the Bakırçay graben, one of these subsidence basins, a Quatemary sequence up to approximately 80 meters crops out and it overlies the basement rocks unconformably. The Quatemary sequence, in ascending order, is composed of lower clastic unit, limestone unit, upper clastic unit and recent fluvial deposits. The lower clastic unit is dominantly represented by debris - flow conglomerate and chanel - form conglomerates and cross bedded sandstones and fine - grained sandstone / mudstones. The limestone unit is mainly consist of algal / oncolitic limestone. The Upper clastic unit overiying these two untts unconformably, deposited in alluvial facies. At the top of sequence recent fluvial deposits overlie all units unconformably. The Lower clastic unit was accumulated in alluvial fan and fluvial (braided and/or meandering environments. The limestone unit deposited in paludal and very shallow freshwater lake environment conditions. The Upper clastic is probably upper Pliocene - present day alluvial - fan deposits and was accumulated in active southem margin of the Bakırçay graben and around of Soma.

The records of small scale faulting and foldings, fan-like Upper clastic unit of the Quaternary deposits outcropped along the N 60 - 80 W / N 70 - 80 E trendinf fault zone between Kırkağaç and Öveçli (Soma) and nearby and data ofshallow -centered earthquakes and depositional and stratigraphic features of the Quaternary units and geomorphological setting point out of this fault zone in active.