İznik Roma Tiyatrosu Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon Projesi


Öz A. K., Kuleli E.(Yürütücü)

Kültür ve Turizm Bakanlığı, 2019 - 2019

  • Proje Türü: Kültür ve Turizm Bakanlığı
  • Başlama Tarihi: Şubat 2019
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2019

Proje Özeti

İznik Roma Tiyatrosu Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon Projesi 2018 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından Kuleli Mimarlık A.Ş.'ne ihale edilmiştir. İznik Müze Müdürlüğü ve Kazı Başkanlığı tarafından da desteklenen projenin farklı etapları, 2019 yılında Bursa Bölge Koruma Kurulu'nun 15.01.2020 tarih ve 9337 sayılı kararı ile onaylanmış ve 2022 yılının Temmuz ayında çalışmalar başlanıştır. Projenin ilk aşaması olan Rölöve Projesi'nde, yapının arkeolojik ve mimari özelliklerinin yanı sıra yapı üzerindeki bozulmalar ve tahribatlar beş ana başlık altında tespit edilmiştir. Restorasyon projesinde ise; cavea ile ilgili bazı sağlıklaştırma müdahaleleri, ima cavea bölümünde bulunan oturma birimleri ve diazomaya bağlanan merdivenler restitüsyon projesine işlenmiştir. Cavea oturma birimlerinin alt kısımlarında, restitüsyon projesine uygun olarak, yerinde yapılacak araştırmalarla da uygulama sırasında netleştirilecek blokaj altyapıda sağlıklaştırma ve tamamlama yapılacaktır.

Cavea üzerindeki oturma birimleri ve merdivenlerin yapının orijinal durumuna referans vermesi amacıyla, belirlenen alanlarda imitasyon taş kaplama ile tamamlanması önerilmektedir. Caveanın yıkılan moloz taş malzemeli altyapı bölümlerinde capping (dondurma) işlemi yapılacaktır. Kitlesel kayıplar ve kopmalara yönelik olarak tercih edilen capping yöntemi, bitki oluşumunun ve toprak birikintilerinin temizlenmesinden sonra uygulanacaktır. Ayrıca, tiyatronun taş duvarlarında, katmanlaşarak ayrılan taş yüzeylerinde taşa zarar vermeyecek nitelikte, konservatörlerin önereceği yöntemler (örnegin; akrilik emulsiyon enjeksiyonu) kullanılarak, ayrılmaların engellenmesi sağlanacaktır.

Yıkılan ve kazılması gereken yerlere yönelik müdahaleler bağlamında, kazılar sırasında açığa çıkan yerinden ayrılmış mimari blokların envanteri tamamlanarak, istenen öğeler yerinde korunacak ve diğerleri ise taş sergisine taşınacaktır. Ayrıca özgün döşemeye ve kültür katmanlarına zarar vermeyecek şekilde yüzeydeki dolgu toprağı ve moloz atıklar temizlenecektir. Tiyatronun özgün işlevine uygun bir şekilde yeniden kullanılması kapsamında, geçici sahne, ziyaretçi kontrol üniteleri, gezi güzergahı ve seyir terasları inşa edilecektir. Bunlar raporda belirtildiği yöntemle ahşap konstrüksiyonlu, sökülebilir nitelikte ve orijinal zemine hiçbir müdahale gerektirmeyecek şekilde yapılacaktır. Gezi güzergâhı, çalışanların ve ziyaretçilerin kontrollü ve güvenli bir şekilde dolaşabilmesi ve bazı noktalarda seyir terası oluşturacak şekilde düzenlenmiştir.