Kazdağ Masifi (KB Anadolu) İçerisindeki Meta Ofiyolitik Kayaların U Pb zirkon Jeokronolojisi ve Rutil Zirkon Termometresi, FBA-2016-702 nolu BAP projesi


Şengün F.(Yürütücü), Zack T., Koralay O. E., Hasözbek A.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2016 - 2017

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Şubat 2016
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2017

Proje Özeti

Biga Yarımadası, Neotetis süturu, Karakaya süturu, Paleotetis süturu ve daha eski okyanuslara ait farklı kökenli kayaların birlikte gözlenebildiği önemli bir jeolojik bölgeyi tanımlamaktadır. Bu farklı kökene ve karaktere sahip kayaçların en belirgin izleri Kazdağı Masifi içerisinde ve Biga Yarımadası'nın güney kesiminde yaygın olarak yüzlek veren meta-ofiyolitik kayalarda gözlenmektedir. Bu kaya birlikleri: metagabro, metadünit ve metapiroksenit gibi farklı litolojilerden oluşmaktadır.

Kazdağı Masifi'ni oluşturan geniş yaş dağılımlı yüksek dereceli metamorfik kayaların içerisinde farklı kökenleri işaret eden meta-ofiyolitik birliklerin detaylı izotop izleri, özellikle metamorfizma geçirmiş mafik ve ultramafik birliklerin içerisinde ender olarak bulunan zirkon (ZrSiO4) mineralleri yardımıyla detaylı olarak saptanabilmektedir. Zirkon minerallerinden elde edilecek U-Pb yaşları ve nadir toprak element analizleri yardımıyla meta-ofiyolitik kayaların köken yaşları, metamorfizma yaşlarının ortaya çıkarılmasıyla bölgenin bugüne kadar tartışa gelen jeodinamik evriminin anlaşılmasına, bu bölgede bu kayalar üzerine daha önce uygulanmamış farklı analitik yöntemler aracılığıyla ışık tutulacaktır. Diğer yandan Rutil (TiO2) aksesuar mineral olarak metamorfik kayalarda özellikle meta-ofiyolitik kayalarda yaygın olarak bulunmaktadır. Rutil jeotermometresi ve rutil ile birlikte bulunan zirkon termometresi ve jeokronolojisi metamorfik fasiyeslerin ve metamorfik evrimin tanımlanmasına katkı sağlamaktadır. Bu proje kapsamında KB Anadolu’da Biga Yarımadası’nda Kazdağ Masifi’nde yüzlek veren meta-ofiyolitik kayaların içerisindeki rutil, zirkon minerallerinin U–Th-Pb analitik metoduyla yaşlandırılması (kristalizasyon, metamorfizma ve soğuma yaşı) ve rutil-zirkon termometrelerinin birlikte kullanılarak (rutilin Zr içeriğine dayalı termometre – zirkonun Ti içeriğine dayalı termometre) hesaplamalarının yapılması amaçlanmaktadır. Bu analizler sayesinde aşağıdaki soruların cevaplanması planlanmaktadır: 1) Meta-ofiyolitik kayaların tektonik ortamı 2) Meta-ofiyolitik kayaların yaşı ve hangiokyanusun kalıntıları? 3) Meta-ofiyolitik kayaların oluşum ve metamorfizma sıcaklıkları? Bu araştırma projesi, araştırma grubu tarafından daha önce tamamlanmış Kazdağı bölgesinin jeolojik verileri ışığında, modern izotop jeolojisine yönelik analitik yöntemleri de kullanarak, literatürde yeni uygulanan metamorfik-magmatik birliklerin rutil/zirkon- jeokronolojisi açısından Türkiye'den ilk örnek olacaktır.