Akademik Veri Yönetim Sistemi
Berk İ., Ediger Ş. V.(Yürütücü)
TÜBİTAK Projesi, 2022 - 2024
4 üniversite, 1 sanayi bölgesi ve 4 kamu kurum ve kuruluşu tarafından üniversite-sanayi-kamu işbirliğiyle hazırlanmış bu disiplinlerarası projenin temel amacı Avrupa Yeşil Mutabakatı’na (AYM) uyum sürecinde Türkiye Organize Sanayi Bölgelerinin eko-endüstriyel park olmaları için atılması gereken adımların belirlenmesidir. Bunun için, Adana Hacı Sabancı Organize Sanayi Bölgesi (AOSB) pilot bölge olarak seçilmiş, projeye katkılarını sunmaya gönüllü 11 farklı alt imalat sektöründe 33 üretim tesisi ile faaliyet gösteren 22 AOSB firmasından işbirliği konusundaki muvaffakatname belgeleri alınmıştır. Yenilikçi yönü bulunan bu disiplinlerarası proje kapsamında geliştirilmesi planlanan ulusal süreç, faydalı model ve yöntemler zamanla AOSB’nin diğer firmalarına ve Türkiye’deki OSB’lere uygulanabilenecek nitelikte hazırlanacak olup, OSB’ler için eko-endüstriyel park yol haritası geliştirilecektir.BM Genel Kurulu tarafından Eylül 2015’te kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma için 2030 Ajandası'ndan sonra, sürdürülebilirlik kalkınmanın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş ve kalkınmanın sosyal, ekonomik ve çevresel boyutları arasında bir denge oluşturulması gereği öne çıkmıştır. Aralık 2015’te de, 2050’ye kadar karbon emisyonunun sıfırlanmasını öngören Paris Anlaşması imzalanmıştır. Bu önemli uluslararası girişimlerin ülke bazında yaşama geçirilmeye başlanması ise, Aralık 2019’da açıklanan AYM ile gerçekleşmiştir. Avrupa Birliği’nin AYM çerçevesinde geliştirmekte olduğu yeni uygulamalar, Türkiye gibi AB ile yakın ticari ilişkileri bulunan ülkeleri derinden etkileyeceğinden AYM’ye uyum büyük önem taşımaktadır. AYM sürecinin özellikle sanayi firmaları göz önünde bulundurulduğunda; endüstriyel simbiyoz uygulamalarının yaygınlaştırıldığı döngüsel ekonomiye geçiş ve AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ile koordineli bir şekilde çalışacak olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) gibi iki temel sacayağı üzerine kurgulandığı görülmektedir. Bu proje kapsamında, AYM sürecinin bu uygulamalarının OSB’ler bünyesinde faaliyet gösteren firmalara olan etkilerinin asgariye indirilmesini sağlayacak ulusal süreç, faydalı model ve yöntemler geliştirilecektir.
Projenin temel amacını gerçekleştirebilmek için (1) AOSB için Sürdürebilirlik Veri Tabanı’nın (SVT) oluşturulması, (2) AOSB için Genişletilmiş Yaşam Döngüsü Analizi yazılımının (GYDA) geliştirilmesi, (3) AOSB döngüsel ekonomi (DE) analizinin yapılması ve endüstriyel simbiyoz (ES) sisteminin kurgulanması, (4) AOSB özelinde bir emisyon ticaret sistemi (ETS) simülasyon modelinin geliştirilmesi, (5) AOSB için döngüsel ekonomi başarım endeksinin geliştirilmesi ve (6) AOSB için eko-endüstriyel park (Yeşil OSB) yol haritasının çıkarılması olmak üzere 6 hedef belirlenmiştir. Söz konusu hedefler çerçevesinde altı iş paketi oluşturulmuş olup, her iş paketinde uygulanacak yöntemler belirlenmiştir.
SVT ve GYDA yazılımları ile DE analizi ve ES sistemi, ETS simülasyon modeli, DE başarım endeksi ve EEP yol haritası gibi projeden elde edilecek yenilikçi yönü bulunan çıktılardan özellikle iki tanesinin (SVT ve GYDA yazılımları) ticarileşme ve patentleşme potansiyeli bulunmaktadır. 1 doktora, 2 yüksek lisans ve 1 lisans öğrencisinin görev alacağı proje sonunda 1 yüksek lisans tezi yazılacak olup, biri uluslararası diğeri de ulusal olmak üzere iki konferansta bildiri sunulması ve SCI/SSCI endeksinde taranan dergide bir yayın yapılması öngörülmektedir. Projenin toplumsal, akademik, ekonomik, ulusal güvenlik konularında önemli yaygın etkisi olacaktır.