Sosyal Sorumluluk Bilinciyle Sürdürülebilir Tekstil Ürünü Bez Bebek ve Eğitici Oyuncak Tasarımları


Creative Commons License

KOZBEKÇİ AYRANPINAR S. (Yürütücü), ÇEÇEN R. E., BATUR G., TUMAY S., KIZMAZOĞLU D., DİKMEN P., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2022 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Haziran 2022
  • Bitiş Tarihi: Eylül 2023

Proje Özeti

Daha yaşanılabilir bir dünya için sürdürülebilirlik, birçok alan ve toplum için en belirgin ve en önemli konulardan biri haline gelmiştir. Günümüzde sürdürülebilirlik, gelecek nesillere sağlıklı, temiz bir dünya yaratmak için modern toplumun temel hedefleri arasında yer almaktadır. Küresel ısınma, çevre kirliliği, doğal kaynakların tükenmesi gibi sorunların beraberinde tasarımcılar ve tüketiciler tarafından birçok strateji geliştirilmiştir. Ürünlerin geri dönüşümü, ileri dönüşüm, yeniden kullanılabilir malzemeler, tekrar kullanılabilen ürünler, israfın en az seviyeye indirilmesi, atıkların çöp sahalarından uzaklaştırılması, gibi konular önem kazanmıştır. Sürdürülebilirlik, çevresel, sosyal ve ekonomik olmak üzere 3 alanı kapsamaktadır. Doğal kaynaklarımızın sınırsız olmadığının bilinci ve çevreyle ilgili kaygılar nedeniyle aşırı hammadde ve doğal kaynak kullanımı, ağır, zorlu çalışma şartları, üretim aşamasında ortaya çıkan çevreye zararlı atıklar, hızlı tükenen ve kısa ömürlü tekstil ürün ve atıkları gibi birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Mevcut tüm bu sorunların önüne geçmek, kaynak kullanımını minimize etmek, tasarımcılar ve sanatçıların sürdürülebilirliğe verdikleri önem ve çabanın yanı sıra farkındalığı arttırmak büyük önem taşımaktadır. Bu bilinçle, Akar Tekstil firmasının üretim ve kullanım fazlası konumundaki hammadde ve aksesuarları kullanılarak ileri dönüşüm tasarım ürünlerinin oluşturulması ile bu konunun insan ve çevre sağlığına kazanımlarının önemi vurgulanmak istenmiştir. Akar Tekstil (dış paydaş) firması tarafından üretim fazlası kategorisine ayrılan “OCS” sertifikalı (Textile Processed According to the Organic Content Standard) kumaşların el yapımı bez oyuncak tasarımlarına dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. Sürdürülebilirliğe katkı sağlayacağı düşünülen projede üretim fazlası kumaşlar, renk değerleri, tasarım ilke ve prensipleri dikkate alınarak alanında uzman tasarım ve sanat eğitimi almış akademisyenler tarafından bez oyuncaklara dönüştürülecektir. Bu proje kapsamında sosyal sorumluluk bilinciyle tasarlanıp üretilecek sürdürülebilir, zamansız, ileri dönüşüm bez bebek ve Projenin Başlığı Sosyal Sorumluluk Bilinciyle Sürdürülebilir Tekstil Ürünü Bez Bebek ve Eğitici Oyuncak Tasarımları Proje Yürütücüsü Doç. Selda KOZBEKÇI AYRANPINAR Araştırmacı(lar) DEÜ GSF Moda Giyim Tasarımı Bölümü Doç. Gülcan BATUR, Öğr. Gör. Pelin DĠKMEN, Öğr. Gör. Mustafa KULA, Öğr. Gör. Canan ERDÖNMEZ DEÜ GSF Fotoğraf Bölümü Doç. Dr. Sadık TUMAY DEÜ Tıp Fakültesi Çocuk Onkolojisi Enstitüsü Doç. Dr. Refik Emre ÇEÇEN, Dr. Öğr. Üyesi Deniz KIZMAZOĞLU Danışman: Çocuk Gelişim Uzmanı Nilhat AYGIN Proje Türü Genel Araştırma Projesi Proje Grubu ( ) Fen ve Mühendislik Bilimleri ( ) Tıp ve Sağlık Bilimleri ( x ) Sosyal Bilimler Yazım alanları gerektiği kadar uzatılabilir oyuncaklar için DEU Tıp Fakültesi Çocuk Onkoloji Enstitüsü iç paydaş olmuştur. Renk, doku, form, çizgi gibi tasarım detaylarının değerlendirildiği ve tasarım prensiplerinden ödün vermeden üretilen oyuncaklarla hasta çocuğun içinde bulunduğu olumsuz durumu unutup mutlu hissetmesi oldukça önemlidir. Bu amaç doğrultusunda Akar Tekstil firmasından temin edilecek üretim fazlası kumaşlarla hasta çocukların yüzünde tebessüm oluşturacak oyuncak tasarımları yapılacaktır. Bu oyuncak tasarımları, sağlık koşullarına uygun, organik tarım ile üretilmiş, anti toksik, anti alerjen, “OCS” sertifikalı (Textile Processed According to the Organic Content Standard) üretim ve kullanım fazlası kumaşlar kullanılarak tasarlanacaktır. Bu bez bebek ve eğitici oyuncak tasarımların prototip çalışmaları sektörel bazda seri üretime dönüşebilecek ürünler için ön hazırlık olarak değerlendirilebilir. Tasarım içerikli uygulamaya dayalı bu projede, Akar Tekstil tarafından temin edilen kumaşların geri dönüşüm ve ileri dönüşümüne alternatif sunularak, tekstil ve dikiş teknikleriyle bez bebek ve oyuncak uygulama çalışmaları yapılması ve döngüye tekrar katılması amaçlanmaktadır. Proje kapsamında üretilmesi amaçlanan özgün, sürdürülebilir nitelikteki bez bebek ve oyuncaklarda; Çocuk Gelişim Uzmanı Nilhat AYGIN tarafından danışmanlık alınacak ayrıca Resmi Gazete „de 29847 sayısı ile yayınlanan “Oyuncak Güvenliği Yönetmeliği” dikkate alınacak ve bu konu ile ilgili bir ön araştırma yapılacaktır. Tasarım aşamasından, ileri dönüşüm amaçlanan üretim aşamasına geçilirken, proje paydaşları tarafından sağlanacak malzemelerin seçiminde sağlık ve güvenlik koşulları dikkate alınacaktır. Tasarlanıp uygulanacak oyuncaklar, öncelikle DEÜ çocuk onkoloji servisinde yatan çocuklar için hazırlanacak, sonrasında proje süreci değerlendirilerek diğer hastane ve bölgelerdeki çocuklar hatta dezavantajlı olduğu düĢünülen ülkelerdeki çocuklara ulaşılması için yeni planlamaların yapılabileceği öngörülmektedir.