Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kısacık D.(Yürütücü), Özbahçeci B., Özyurt Tarakcıoğlu G., Tan E., Güler I., Kaboğlu G., et al.
TÜBİTAK Projesi, 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 2022 - 2025
Ege Bölgesinin ve ülkemizin en önemli kentlerinden
olan İzmir, dış körfezde doğal, iç körfezde ise çoğunlukla doldurulmuş ve
yapay olarak şekillendirilmiş bir kıyı şeridine sahiptir. Kıyı alanlarının
ticari, sosyal, turizm ve ulaşım amacı ile yoğun şekilde kullanıldığı kentte birçok
kıyı yapısı bulunmaktadır. Kıyı kentleri için gelecekteki en önemli
tehditlerden biri iklim değişikliği ve deniz seviyesi yükselmesinin
etkileridir. Son yıllarda iç körfezde şiddetli fırtınalardan dolayı denizin
kabarıp taştığını ve kıyı duvarları üzerinden dalga aşımından dolayı sahil şeridinin sular altında
kaldığı sıkça görülmektedir. IPCC senaryoları ile birlikte ele alındığında
İzmir Körfezi orta ve uzun vadede iklim değişikliği ve deniz seviyesi
değişimlerinden etkilenecektir. Bu proje ile İzmir Körfezi için senaryo projeksiyonları ile kıyı
taşkın olaylarının belirlenmesi, etkilerinin sayısal ve fiziksel modeller
kullanılarak nicelleştirilmesi ve mühendislik çözümlerinin oluşturulması
hedeflenmektedir. Proje özellikle dik ve eğimli yapıdaki kıyı koruma yapılarına
odaklanacaktır. Körfez çevresinde yoğunluğu tespit edilmiş bu yapılarda
gözlenecek dalga aşması Körfeze özel olarak iklim değişikliği senaryoları ile
modellenecek atmosfer ve hidrodinamik parametreler kullanılarak
değerlendirilecek, dayanaklılığının düşük olduğu tespit edilen kesitler için
hem yapısal hem de yumuşak (kum beslemesi) çözüm önerileri geliştirilecektir.
Koruma yapılarının aşma performansları analitik, sayısal ve fiziksel modeller
ile değerlendirilecektir. Körfezdeki rüzgâr dalga iklimi ile uzun periyotlu
fırtına dalgalarının yarattığı deniz seviyesi değişimleri SWAN, SWASH ve
NAMI-DANCE sayısal modelleri ile oluşturulacaktır. Kum beslemesi ve kıyılarda
gözlenen kıyı değişimleri içinse XBEACH modeli kullanılacaktır. Bu modeller Körfez
hidrodinamik sistemi için kalibre edilecek ve proje sonrasında da hem uygulayıcılar
hem de karar verici paydaşların kullanımına açık olacaktır. Böylece Körfez
özelinde önemli bir bilgi birikimi aktarımı sağlanacaktır. Koruma yapılarındaki
dalga aşması fiziksel deney sonuçları, sayısal modellerin kalibrasyonu için
kullanılacak, böylece proje sonrasında Körfez’in ihtiyaç duyacağı yeni koruma
yapıları ya da mevcut yapıların iyileştirilmesi çalışmaları bilimsel, hızlı ve
optimizasyonu kolay bir şekilde gerçekleşebilecektir. Proje yerel iklim
değişikliği projeksiyonlarını üretmesi, İzmir Körfezi özelinde projeksiyonlar
doğrultusunda ayrıntılı olarak sayısal modelleri kalibre etmesi ve kıyının
taşkınlara karşı korunması için yerele özgü farklı mühendislik çözümleri ortaya
koyarak, ülkemizde kıyı koruma
yapılarının iklim değişikliği ve deniz seviyesi değişimlerine karşı direncinin
ve çözüm önerilerinin oluşturulduğu ilk/örnek çalışma olacaktır.