Başarıya Doğru Sürdürülebilir Bir Rota Çizmek: Türk Deniz Ticaret Filosunda Stajyer Seçim Kriterlerinin Analizi


Büber M., Hamarat U. B.(Yürütücü), Bayır B. E., Asar M. E., Yerlikaya E. S.

TÜBİTAK Projesi, 2024 - 2025

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Mart 2024
  • Bitiş Tarihi: Mart 2025

Proje Özeti

        Denizcilik evrenselliği göz önüne alındığında, karmaşık teknik gereksinimlere, değişken hava koşullarına ve sıkı düzenlemelere tabi riskli bir sektördür. Ayrıca, 2017 yılından itibaren Endüstri 5.0 olarak adlandırılan süper akıllı toplumun dijital dönüşümü, denizcilik sektörünün geleceğini daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde şekillendirmeye başlamıştır. Rekabetçi piyasa koşullarında teknoloji, riskler, politikalar ve stratejiler gibi çeşitli parametrelerdeki hızlı değişimlerin etkileri, deniz taşımacılığı sektöründe sürdürülebilir kalkınmayı gerçekleştirmek için denizcilik şirketlerinde personel yönetim süreçleri açısından yeni yaklaşımlar aranmasına neden olmuştur. Deniz taşımacılığında öngörülen büyüme ve hızlı teknolojik gelişmeler neticesinde, yetenekli, yetkin ve motive olmuş işgücüne ihtiyaç artmaktadır. Deniz taşımacılığında öngörülen büyüme ve hızlı teknolojik gelişmeler neticesinde, yetenekli, yetkin ve motive olmuş işgücüne ihtiyaç artmaktadır. Kaliteli ve profesyonel insan kaynaklarının ihtiyacı hem niteliksel hem de niceliksel kriterlerin göz önünde bulundurulduğu, en uygun personelin değerlendirileceği bir personel seçim sürecini içermektedir.

         Bu proje, denizcilik sektöründeki sürdürülebilir kalkınma ihtiyaçlarını gözeterek, stajyer seçim kriterlerinin tespiti ve insan kaynakları stratejileri değerlendirilmesine odaklanmaktadır. Endüstri 5.0 ve dijital dönüşümün etkisi altında ve cinsiyet farklılığı gözetmeksizin, gelecekteki teknolojik gelişmeler, rekabet koşulları, kuşak farklılıkları, kişisel beceri ve yetkinlikler gibi dinamik değişkenler göz önüne alınarak denizcilik şirketlerinde personel yönetimi süreçlerine yeni yaklaşımlar getirmeyi amaçlamaktadır. Literatürdeki bilimsel çalışmalar denizcilik eğitimi ve işgücü yönetiminin çeşitli yönlerine değinmiş olsa da bu çalışmanın özgünlüğü, denizde uzun süreli bir kariyer hedefleyen öğrenci adaylarının değişen koşullarda yetkinlik/beceri/yeterliliğini ele alan ve sistematik bir değerlendirme yaklaşımı oluşturmaya yönelik bir rehber niteliğindedir. Proje, denizcilik mesleğinde öğrencilerin staj yaptıkları firmalarda uzun vadeli bağlılığına ve kariyer rotasına katkıda bulunan özelliklerin tanımlanmasını ve geliştirilmesini fayda sağlamayı amaçlamaktadır. Proje, mevcut seçim kriterlerini ve süreçlerini eleştirel bir şekilde inceleyerek, sadece uygun adayları çekmekle kalmayıp aynı zamanda denizcilik kariyerinin benzersiz talepleriyle de uyumlu olan seçim kriterleri ve süreçlerini önermeyi amaçlamaktadır. Denizcilik şirketlerinin insan kaynakları departmanlarında yer alan personel müdürleri ve eğitim kurumlarına yönelik yarı yapılandırılmış görüşme formu düzenlenerek, stajyer seçimi ve kariyer yönetimi süreçlerindeki deneyimlerini paylaşmaları sağlanacaktır. Bu formda, stajyer seçimine etki eden değişkenlerin tespitinde açık ve kapalı uçlu sorular yer alacaktır. Sektördeki deneyimli insan kaynakları uzmanları ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilerek derinlemesine görüşler ve deneyimler elde edilecektir. Toplanan veriler, SPSS-29 istatistiksel veri analiz programı ile değişkenler arasında ilişki testleri, faktör ve regresyon analizleri gerçekleştirilecek ve araştırmanın ana bulguları ortaya çıkarılacaktır. Araştırmanın sonuçları, denizcilik sektöründeki şirketlere, eğitim kurumlarına ve endüstri paydaşlarına sürdürülebilir kariyer yönetimi konusunda rehberlik sağlayacak ve sektördeki insan kaynakları yönetiminde uzakyol kaptan ve baş mühendis adaylarının personel seçim süreçlerinin optimize edilmesine yardımcı olacaktır.