Enterokok bakteriyemisi olan hastalarda vankomisin serum çukur konsantrasyonu ve EAA/MİKEtest oranının klinik sonuçlar ile ilişkisi: Kohort çalışması

Enterokoklar basit enfeksiyonlardan yaşamı tehdit eden sepsise kadar değişebilen enfeksiyonlara neden olabilen fakültatif aerobik, gram pozitif bakterilerdir.
Vankomisin, 40 yıldan uzun süredir kullanılan glikopeptid yapıda antibiyotiktir. Enterococcus faecalis, Enterococcus faecium, metisilin- dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) ve metisilin dirençli Staphylococcus epidermidis (MRSE) gibi duyarlı bakteri enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılmaktadır. Bakterisidal aktiviteyi artırmak, toksisiteyi ve direnç gelişme riskini en aza indirebilmek için terapötik ilaç monitorizasyonu (TDM) yapılmaktadır.

Son dönemde yapılan araştırma sonuçlarının vankomisin serum çukur düzeyi ile ilaç konsantrasyon-zaman eğrisi altında kalan alan (EAA) arasında zayıf ilişki olduğuna işaret etmesi ve erişkinde klinik sonuçların EAA/minimum inhibitör konsantrasyon (MİK) oranı ile daha iyi tahmin edilebileceğini göstermesi üzerine 2020 yılında kılavuz güncellenerek serum çukur düzeyi yerine EAA/MİK hedef aralığının kullanılması önerilmiştir. Bu uluslararası kılavuz ciddi MRSA enfeksiyonunda vankomisin EAA/MİK oranını 4( 00- 600mg.saat/L) klinik sonuçları öngörmede esas parametre olarak kabul etmektedir. Ancak bu kılavuzda enterokok enfeksiyonları da dahil olmak üzere ciddi MRSA dışındaki enfeksiyonlar için öneri bulunmamaktadır ve eğer kılavuzda belirtilenler bu enfeksiyonların tedavisinde uygulanacak ise çok dikkatli olunması gerektiği vurgulanmaktadır. Çünkü vankomisin ile tedavi edilen enterokok enfeksiyonlarında optimal farmakokinetik/farmakodinamik veriler yetersizdir. Ciddi MRSA enfeksiyonu tedavisinde önerilen serum çukur düzeyinin ve EAA/MİK hedef aralığının enterokok enfeksiyonlarında geçerliliği ile ilgili çok az veri vardır ve yüksek EAA/MİK oranının klinik sonuçları iyileştirdiği konusunda tartışmalar devam etmektedir. Ayrıca invazif enterokok enfeksiyonlarından en çok etkilenen hastalar birden fazla komorbiditesi olan hastalardır. Bu hastalar nefrotoksik etkiye de daha duyarlıdır. Bu nedenle enteroko enfeksiyonlarında vankomisin tedavisini optimize etmek çok önemlidir.

Bu çalışmada, erişkin hastalarda kan kültüründen üretilen ampisilin dirençli enterokok enfeksiyonlarında vankomisin TDM ile ilişkili faktörlerin klinik sonuçlar üzerine etkisinin prospektif kohort araştırması ile incelenmesi amaçlanmıştır:
Birincil hedef; ampisilin dirençli enterokok bakteriyemisi nedeniyle vankomisin kullanılan erişkin hastaların EAA/MİKEtest ve serum çukur düzeyi değerlerinin klinik sonuçlar (tedavi etkililiği ve güvenliliği) ile ilişkisini araştırmaktır. Tedavi etkililiği; tedavi sonunda ateş/hemodinamik instabilite, kan kültüründe etkenin tekrar izole edilmesi, ilacın değiştirilmesi ve30 günlük mortalite kriterlerinden hiçbirinin olmaması; güvenlilik de nefrotoksisite gelişmemesi ile değerlendirilecektir. Ayrıca vankomisin çukur konsantrasyonu ile EAA/MİK oranı arasındaki korelasyon da incelenecektir.

İkincil hedefler ise hastaya ait (demografik/klinik) özellikler ile vankomisin uygulamasına ait (doz, uygulama sıklığı gibi) özelliklerin, tedavi etkililiği ve güvenliliği üzerine olan etkisini araştırmaktır.
Prospektif bir kohort çalışmasıdır. Örnek büyüklüğü, en az74 kişi olarak hesaplandı. Veriler, ileriye yönelik olarak toplanacaktır. Ampisilin dirençli enterokok enfeksiyonlarında IV vankomisin infüzyon tedavisi başlanmış, tedavisi en az72 saat süren, en az bir uygun serum çukur düzey ölçümü yapılmış ve verilerinin bilimsel amaçlı kullanımına olur veren 18 yaş üzeri erişkin hastaların klinik ve laboratuvar verileri gerek hastane elektronik veri-kayıt sisteminden gerekse yüz-yüze görüşme sonrası kaydedilerek, değerlendirilecektir.

Bu çalışmanın sonuçları ampisilin dirençli enterokok enfeksiyonlarında vankomisin çukur konsantrasyon hedef aralığı ve EAA/MİKEtest hedef aralığı ile klinik sonuçlar ve nefrotoksisite arasındaki ilişkiye dair literatürdeki boşluğa katkı sunacaktır. Hastaların etkili ve güvenli tedavisi için önemli bir adım olabilecektir.