Dispeptik yakınmalı ve midekanserli hastalarda Helicobacter pylori varlığı direnç ve virulans faktörlerinin moleküler yöntemler ile değerlendirilmesi


Demiray Gürbüz E., Yılmaz Ö. (Yürütücü), Sarıoğlu S., Altungöz O., Soytürk M., Tümer S., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2007 - 2012

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2007
  • Bitiş Tarihi: Aralık 2012

Proje Özeti

H. pylori’de klaritromisin direncinin tedavi başarısızlığının en önemli bir nedeni olduğu düşünülmektedir. Çalışmamızda H. pylori’yi saptamak ve 23S rRNA geninin 2143 ve 2144 pozisyonlarındaki nokta mutasyonlarına bağlı oluşan klaritromisin direncinin belirlenmesinde floresan in situ hibridizasyon (FISH) yönteminin geleneksel kültür ve antimikrobiyal duyarlılık testleri ile karşılaştırılarak etkinliğinin değerlendirilmesi ve real-time PCR yöntemi ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Aynı zamanda cagA ve vacA pozitifliğinin klaritromisin duyarlılığı ile ilişkileride araştırılmıştır. İki yüz otuz dört (65 E, 169 K; yaş ort 43.8±14.0)  dispeptik yakınmalı hastanın antrum ve korpus biyopsi örnekleri hızlı üreaz testi, histopatoloji ve kültür ile değerlendirildi. İzole edilen H. pylori suşlarında klaritromisin duyarlılığı E-test ile değerlendirildi. H. pylori suşlarındaki cagA pozitifliği ve vacA tipleri PCR yöntemi ile değerlendirildi. H. pylori varlığı ve klaritromisin duyarlılığı formalin fikse parafine gömülü antrum ve korpus biyopsi kesitlerinde FISH ile antrum ve korpus biyopsi örneklerinde real-time PCR yöntemi ile belirlendi. Yüz altmış dört (%70.1) hasta H. pylori enfeksiyonu olumlu olarak saptandı. Yüz altmış dört hastanın 114 (%69.5)’ü kültür olumlu, 137 (%83.5)’si FISH olumlu, 157 (%95.7)’si real-time PCR olumlu saptandı. Kültür ile karşılaştırıldığında H. pylori’nin saptanmasında sırasıyla FISH’in duyarlılığı belirgin olarak daha iyi iken, özgüllüğü daha düşük saptandı (%69.5 ve %100; %83.5 ve %91.4). H. pylori olumlu hastalarda antrum ve korpus birlikte değerlendirildiğinde FISH ile klaritromisin direnci %20.2, E-test ile %28.0, real-time PCR ile %34.4 olarak saptandı. E-test ile FISH arasında uyum %89.5, real-time PCR arasında uyum %75.4 saptandı. H. pylori kültür olumlu hastalardan 53 (%46.5)’ü cagA olumlu saptandı ve klaritromisin direnci ile cagA pozitifliği arasında ilişki saptanmadı. Yirmi-dokuz (%25.4) hastada vacA m1s1 alleli (20 CagA+); bir (%0.9) hastada m1s2 alleli; 40 (%35.1)  hastada m2s2 alleli (4 CagA+), 35 (%30.7) hastada m2s1 alleli (25 CagA+) saptanmıştır. Dokuz hasta miks suş içermektedir: vacA m1s1 ve m2s1 CagA pozitifliği, vacA m2s2 ise CagA negatifliği ile ilişkilidir. vacA tipleri ile klaritromisin duyarlılığı arasında bir ilişki gözlenmemiştir. Sonuç olarak, FISH yöntemi geleneksel kültür yöntemi ile karşılaştırıldığında H. pylori’nin saptanmasında duyarlılığı belirgin şekilde artmaktadır. FISH dispeptik yakınmalı hastaların tedavi için hızlı karar verilmesi gerekliliği açısından kullanışlı, güvenilir ve yüksek duyarlılığa sahip bir tekniktir.