Akademik Veri Yönetim Sistemi
AKTAŞ S. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2020 - 2021
Akciğer kanseri, patolojik ve klinik olarak farklı alt
tiplerden oluşan, dünyadaki en yaygın malign tümörlerden biridir. Akciğer
kanseri tedavisindeki sınırlılıklar nedeniyle, bitkilerden doğal bileşikler
bulmak, akciğer kanseri için alternatif bir tedavi sağlayabilir. Sarı Kantaron
(St. John's Worth= SJW= Hypericum Perforatum) anti-proliferatif ve pro-apoptotik
özelliklere sahip bir bitkidir.
Literatürde in vitro koşullarda, SJW'nin birçok farklı
kanser türünde anti-proliferatif ve pro-apoptotik etkilerinin gösterildiği
çalışmalar olsa da, akciğer kanserinin konvansiyonel tedavisinde kullanılan bir
ajanla SJW'nin kombinasyonunun in vivo koşullarda değerlendirildiği bir çalışma
bulunmamaktadır. Bu çalışmada, akciğer kanserinin tedavisinde,
anti-proliferatif ve pro-apoptotik etkileri çeşitli çalışmalarla kanıtlamış
olan SJW’nin in-vivo deney hayvanı modelinde anti kanser etkilerinin
araştırılması amaçlanmıştır.
Çalışmanın in-vitro basamağında ilk olarak, LLC akciğer
kanseri hücre hattı üzerinde 5µg/ml-50mg/ml
doz aralığında SJW, 24,48,72 saatlik inkübasyon sürelerinde uygulandı ve WST-1
hücre canlılık testi yapıldı. SJW’nin LD50 değeri 24 saat için 50 µg/ml olarak saptandı. Devamında, SJW’nin etkin dozunun
invazyon ve migrasyon üzerine etkisi incelendi.
In vivo çalışmalar için 5 grup oluşturuldu.
1)
Kontrol Grubu
2)
Tümör oluşturulup Doxorubicin verilen olan grup
3)
Başlamış bir karsinogenezde SJW'nin yavaşlatıcı
etkisinin sorgulandığı; tümör boyutu 0,2 cm'ye ulaştığında SJW uygulanan grup,
4)
SJW'nin tedavi etkisini incelemek amacıyla,
tümör boyutu 0,8 cm'ye ulaştığında SJW uygulanan grup
5)
DOX+SJW kombinasyon grubu
Her grupta 7 hayvan olmak üzere 35 hayvan kullanıldı. Ajan
uygulamasından 7 gün sonra hayvanlar sakrifiye edildi. Sakrifikasyon
sonrasında, kanserli doku ve diğer yaşamsal dokulardaki değişimlerin
biyokimyasal ve histopatolojik olarak değerlendirilmesi yapıldı.
Deney sonuçları değerlendirildiğinde LD50 dozu uygulanan SJW
grubunda 24 saatte, kombin ilaç grubunda ise 48 saatte invazyon ve migrasyonun
önemli ölçüde azaldığı gözlenmiştir. SJW 8mm tümöre uygulandığında tümör çapını
azaltmamıştır. Ancak tümör dokusu içinde nekroz belirgin hücre ölümüne yol
açmıştır. SJW kontrol grubuna kıyasla istatistiksel anlamlı düzeyde tümör hücre
nekrozu oluşmuştur. Bu etki hem 1,5 cm3 tümör üzerinde hem de 0,5cm3
tümör oluşumu sonrası verildiğinde gözlenmiştir. SJW DOX grubunda da
benzer tümör nekrozu oluşmuştur. Ancak DOX ile kombinasyonda sinerjistik etki
gösterilmemiştir. Apoptotik etki kontrol grubundan fazla olsa da nekroza göre
düşüktür. Bu apoptotik etki hem interensek hem de ekstrensek yolak üzerinden
gerçekleşmiştir.
SJW uygulaması Ang1 ekspresyonunu hafif düzeyde
arttırmıştır, DOX uygulaması ise daha fazla arttırmıştır. Ang2 ekspresyonu
değişmemiştir. Sonuç olarak SJW’nin in-vivo deney hayvanı subkutan akciğer
kanseri modelinde DOX ile benzer anti-tümöral etkisi olduğu gösterilmiştir. DOX
ile birlikte uygulamada sinerjistik etki gözlenmemiştir.
Anahtar Kelime: in-vivo akciğer kanseri modeli, Hypericum
perforatum, Nude fare, Anti-kanser ilaç