İşlek Ç.(Yürütücü), Öziş F., Demiroğlu C., Karaoğlu E.
TÜBİTAK Projesi, 1501 - Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı, 2017 - 2018
İşitsel
Elektronik Cihazlarda Öznel Değerlendirmeler, İnsan Algısı ve Akustik Ölçümler
Arasında Korelasyonu Sağlayarak Belirlenecek Ses Metrikleri Üzerinden Nesnel
Ses Kalitesi Değerlendirmeleri
Özet:
Bu proje Vestel'de ilk defa gerçekleştirilecek algısal ses kalitesinin öznel
jüri testleri ve akustik ölçümler ile ilişkilendirilmesi vasıtasıyla insan algısının
hesaba katılmış olduğu nesnel bir test ölçüm yaklaşımının tasarlanmasını
hedeflemektedir. Vestel mevcut bilgi birikiminden de faydalanarak bu proje ile
müşteri beklentilerini yepyeni bir yaklaşım ile ele alıp ürün geliştirme
sürecindeki ses kalitesi iyileştirme aşamalarını daha pratik, daha ucuz ve daha
hızlı bir şekilde tamamlamayacak ve müşteri memnuniyetini arttıracaktır. Ek
olarak bu yaklaşım ile ses kalitesini etkileyen malzeme bileşen seçimleri daha
etkin biçimde yapılacak, fiyat/performans oranı yüksek bileşenler ile ürün
performansı artırılırken, maliyetlerinin azaltılmasına katkı sunulacaktır.
Ayrıca bu proje ile birlikte Vestel'de ses kalitesi iyileştirme çalışmalarında
bulunacak bir ekip oluşturulacaktır. Proje genel hatlarıyla fizibilite
çalışmaları ile başlayacak, jüri test tasarımı ve uygulanması, ses
metriklerinin belirlenmesi ve akustik testlerin tasarımı ve uygulanması, elde
edilen sonuçlar arasında korelasyon kurularak nesnel bir test yönteminin
oluşturulması ve bu yöntemin bir pilot projede ses kalitesi iyileştirilmesi
faaliyetlerinde kullanılması ile birlikte tamamlanacaktır.
Projenin Amacı: Bu
projede LCD TV ve benzeri tüketici elektroniği ürünlerinde ses kalitesi
ölçümlerinde öznel test yöntemlerinin yerini alabilecek, insan algısının ve müşteri
beklentilerinin hesaba katılacağı yüzde yüz nesnel test yöntemleri üzerine
araştırmalarda bulunup yeni bir akustik ses kalitesi değerlendirme modelinin
ortaya koyulması, bu konuda bilgi birikimi sağlanması amaçlanmaktadır. Bu
doğrultuda mevcut akustik test laboratuvarının gerekli testler için uygun hale
getirilmesi, akustik testlerde görev alacak teknik test ekibinin oluşturulması
ve üniversitelerden danışmanlık alınıp şirket içi eğitim programları
düzenlenmesi projenin diğer hedefleri arasındadır. Böylece üniversite-sanayi
işbirliği kapsamında projemizin araştırma ve çalışmaları üzerine akademik
anlamda katkı sağlanacaktır. Geliştirilecek yeni ses değerlendirme ve test
modeli ile farklı mekanik ve donanıma sahip Vestel LCD TV modellerinin ses
kalitesinin birbirine yakın (standartlaştırma) ve müşteri beklentisine uygun
olacaktır.
Ar-Ge Sürecinde
Kullanılacak Yöntemler: Proje, başvuru sürecinin
tamamlanmasının ardından kapsamlı bir fizibilite çalışmasıyla birlikte
başlayacaktır. Bu süreçte projenin ilerleyen kısımlarıyla alakalı kapsamlı bir
planlama da yapılacaktır. Öncelikli olarak hangi elektriksel ve akustik
testlerin yapılması gerektiği araştırılacak ve bu testleri yapabilmek için
uygun test cihazları belirlenecektir. Sonrasında jüri testlerinde değerlendirme
kriteri olarak kullanılacak metrikler araştırılacaktır. Son olarak da nesnel ve
öznel test metrikleri arasındaki korelasyon incelenecektir. Bu çalışmalar
sonunda ekipman vb. yatırımlar yapılmadan önce projenin yapılabilirliğinden
emin olmak için mevcut imkanlarla deneme testleri yapılıp kapsamlı bir
fizibilite raporu hazırlanacaktır.
Fizibilite
raporunun olumlu olmasıyla birlikte projeye başlanmış olunacaktır. Jüri
testleri ilk olarak müzik eğitimi almış tecrübeli bir ekip tarafından gerçekleştirilecektir,
daha sonra Vestel içinde oluşturulacak jüri test ekibine gerekli eğitimler
verilecektir, bu eğitimler konuyla alakalı çalışmaları olan tecrübeli bir
danışman eşliğinde sürdürülecektir. Jüri testleri ve akustik testler Vestel
Performans Grubu içinde bulunan akustik test odasında gerçekleştirilecektir. Bu
testlere başlanmadan önce bazı tadilat çalışmaları ile odanın arka plan
gürültüsü düşürülecektir. Jüri testleri için test talimatı oluşturulduktan
sonra referans ürünler belirlenen test içerikleri ile jüri ekibi tarafından
değerlendirilip her bir ürün için rapor hazırlanacaktır.
Elektriksel
ve akustik test sürecinde referans ürünlerin performans testleri
gerçekleştirilecektir. Elektriksel testler Audio Precision APx525 cihazı ile yapılacaktır.
Bu test cihazı ile üründe kullanılan audio amplifikatörünün performansı test
edilmiş olacaktır. Akustik testler için gerekli B&K Pulse Analyzer ses
kalitesi yazılımı ve ilgili opsiyonlar kullanılacaktır. PULSE Analyzer yazılımı
bu projeyle birlikte oluşturulan yeni test yöntemine en uygun yazılım programı
olarak görülmektedir. Referans ürünler ile yapılan testler sonucunda elde
edilen çıktılar MATLAB programında analiz edilip jüri değerlendirmesinin
elektriksel ve akustik karşılığı tespit edilecektir, böylelikle öznel olan jüri
test sonuçlarının nesnel olan elektriksel ve akustik test sonuçlarıyla
arasındaki korelasyon net bir şekilde tespit edilmiş olacaktır.
Referans
ürünlerle yapılan testler sonucunda oluşturulan yeni test modeli ilk olarak
yeni bir TV projemizde test edilecektir. Fabrika çıkışı ayarlar ile test edilen
ürün için test raporu hazırlandıktan sonra tasarım grubu tarafından iyileştirme
çalışmalarına başlanacak ve iteratif yöntemlerle tamamlanacaktır.