Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tataroğlu Taşdan B., Can D.(Yürütücü), Polat K., Durmaz B., Saralar Aras İ., Atabaş Ş.
TÜBİTAK Projesi, 3501 - Ulusal Genç Araştırmacı Kariyer Geliştirme Programı, 2025 - 2028
Bu proje, ilkokul öğrencilerinin
sayı duyusunu geliştirme konusunda sınıf öğretmenlerinin yeterliklerini
arttırmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, bir mesleki
gelişim programının (SAYDEP-Sayı Duyusu Eğitim Programı) tasarlanması,
uygulanması ve değerlendirilmesi hedeflenmektedir. SAYDEP’te matematik
sınıflarının tartışma topluluğuna dönüştürülmesi ve böylece öğrencilerin sayı
duyusu gelişiminin desteklenmesi anlayışı temel alınmaktadır. Matematiksel tartışma
topluluğunun bileşenlerine dair (öğretmen rolü, sorgulama, matematiksel düşünceyi
açıklama, matematiksel temsiller ve öğrencinin topluluğa karşı sorumluluğunu
oluşturma) değişimin betimlenmesiyle birlikte öğretmen ve koçların yansıtıcı
görüşleriyle SAYDEP’in iyileştirilmesi de mümkün olabilecektir. Projeden elde
edilecek çıktılarla birlikte, hizmet öncesi ve
hizmet içi eğitimlerde matematik koçluğuna yönelik ne gibi unsurların sürece
dahil edilebileceği, koçların bu süreçteki edinimleri, öğretmenlerin matematik
koçluğu sürecinden faydalanma durumlarını etkileyen değişkenler, tartışma topluluğu kültürüne sahip matematik
sınıflarının yaygınlaştırılması, sayı duyusu alanındaki çalışmaların
derinleştirilmesi açısından kariyer geliştirme potansiyeli bulunmaktadır. İlkokul öğrencilerinin sayı duyusu gelişiminin yetersiz olduğuna
dair bulgular, bu konuda öğretmen yetkinliğine dair sınırlılıklar ve
öğretmen eğitimine olan ihtiyaçlar dikkate alındığında, bu konuda bir mesleki
gelişim çalışması alanyazındaki ihtiyacı gidermesi açısından önemli
görülmüştür. SAYDEP’in gerçek sınıf ortamına ait uygulamalar üzerine
tasarlanması, koçluk sistemi ile yerinde destek süreci içermesi, video temelli
öğretimsel içerikler ile teori ve uygulama arasında ilişkilendirme yapmaya
olanak tanıması ve sayı duyusu konusunda sınırlı sayıdaki öğretmen eğitimi
çalışmasına katkı sunması özgün yanlarını ortaya koymaktadır. Temelde “Sınıf
öğretmenlerinin, ilkokul öğrencilerinin sayı duyusu gelişimini desteklemek için
sahip olmaları hedeflenen yeterlikleri geliştirmeyi amaçlayan etkili bir mesleki
gelişim programının özellikleri nelerdir?” sorusuna yanıt aramayı amaç edinmiş
olup teori ve uygulamaya dayalı çıkarımlar sonucu matematiksel tartışma ile
sayı duyusu gelişiminin desteklenebileceği yönündeki varsayımlar çıkış
noktasını oluşturmuştur. Bu kapsamda, ihtiyaç analizi ve saha inceleme
çalışmalarının yapılması, SAYDEP’in tasarım özelliklerinin ortaya çıkarılması,
video temelli yansıtıcı koçluk sistemine dayalı olarak SAYDEP’in tasarlanması,
geliştirilmesi, pilot uygulamanın yapılması, SAYDEP’in revize edilmesi ve asıl
uygulama ile birlikte öğretmen yeterlikleri ve öğrencilerin sayı duyusu
üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Projenin birinci aşamasında SAYDEP mesleki
gelişim programının geliştirilmesi için Eğitim Tasarım Araştırması (ETA)
modeli, ikinci aşamasında ise SAYDEP mesleki gelişim programının hedef kitleye
uygulanarak öğretmenler ve öğrenciler üzerindeki etkililiğinin
değerlendirilmesi için müdahaleye dayalı karma araştırma yöntemi
kullanılacaktır. Müdahale sürecinde matematiksel tartışma topluluğunun sınıf içi eylem
rotalarındaki değişimi betimlenecek, müdahale sonrasında öğretmenlerin, sayı duyusunu geliştirmeye yönelik
öğretimsel stratejilerinin kalitesi, sayı duyusu temelli öğretime dair inançları,
sayı duyusuna yönelik özyeterlilikleri, matematik öğretimine yönelik algıları
ve öğrencilerinin sayı duyusu gelişimindeki değişimler incelenerek SAYDEP’in
etkililiği değerlendirilecektir. SAYDEP’in sayı duyusu kapsamında matematiksel tartışma
topluluğu, video temelli yansıtıcı koçluk sistemi gibi ögeleri içeren uygulama
temelli bir mesleki gelişim programı olarak tasarlanması sebebiyle 12. Kalkınma
Planında da vurgu yapıldığı gibi sürdürülebilir ve izlenebilir mesleki uygulamalar içerme,
üniversite-okul işbirliğini güçlendirme, yeni yaklaşımlara dayalı olarak
öğretmenlerin yerinde mesleki gelişimini destekleme açısından farklı konu
alanlarında da yaygınlaştırılmasının önemli olduğu
düşünülmektedir.