Dinçer E. (Yürütücü), Nayir M. B., Gökcecik Ö. F.
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2023 - 2024
Keneler, insan ve hayvanlarda hastalıklara sebep olan
çeşitli mikroorganizmaları (bakteri, virus ve protozoa) taşıyan ve kan ile
beslenen zorunlu ektoparazitlerdir. Günümüzde keneler aracılığı ile nakledilen
38 virus türü bilinmektedir. Son dönemlerde, artan sürveyans çalışmaları ve
yeni sekans tekniklerinin kullanımı ile kenelerde daha önce görülmemiş bir
virus çeşitliliği ortaya çıkmıştır. Uzak doğuda ortaya çıkan Severe fever with
thrombocytopenia syndrome virus (SFTSV) ve Amerika’da tespit edilen Heartland
virus (HRTV) gibi yeni kene aracılı viruslar bildirilmiştir. Bu viruslar
insanlarda klinik tablo oluşturarak mortaliteye neden olmaktadırlar. Tacheng
tick virus-1 (TcTV-1) ve Tacheng tick virus-2 (TcTV-2) son dönemde omurgalı ve
omurgasız canlılarda tespit edilmiş ve memelilerde enfeksiyon yaptığı ortaya
konmuş kene aracılı ajanlardır. Saha çalışmaları bu virusların Çin’de
yaygınlığını ortaya koymuştur. Özellikle kene ısırığı hikayesi olan insanlarda
tespit edilmelerinden sonra sağlık örgütlerinin dikkatini daha çok
çekmişlerdir.
Türkiye’de 2023 yılında yaban hayatından elde edilen
kenelerde TcTV-1 tespit edilmiştir. TcTV-2 ise 2018 ve 2022 yıllarında
yapılan kene taramalarında bildirilmiştir. Ancak İzmir bölgesi ile ilgili bir
veri bulunmamaktadır. Bu proje ile amacımız dünyada yeni ortaya çıkmış olan
ülkemizde de çok kısıtlı çalışmanın bulunduğu hayvan/insan sağlığı açısından
önemli riskler oluşturabilecek TcTV-1 ve TcTV-2’nin vektör konak ilişkilerini
ortaya koyarak, insan ve hayvan sağlığı için olası risklerin belirlenmesidir.
Bu amaçla hayvancılık faaliyetlerinin yoğun olduğu İzmir ilinde bulunan çiftlik
hayvanlarındaki mevcut kene yaygınlığı ve bu kenelerin TcTV-1 ve TcTV-2
yönünden incelenmesi yapılacaktır.