Kurtoğlu A. P., Hocaoğlu Aksay N. (Yürütücü), Kalkan Ş.
Diğer Özel Kurumlarca Desteklenen Proje, 2019 - 2019
Çalışmamızda in vitro sıçan aortunda amitriptilinin
oluşturduğu vazodilatasyon üzerine; amitriptiline orta-yüksek affinite ve 1:1
seçicilik ile bağlanan 2-hidroksipropil-β-siklodekstrinin (2-HPBCD) etkilerinin
incelenmesi amaçlandı.
Deneylerde vücut
ağırlığı ortalama 345.1±17.0 g olan 19 adet Wistar türü erkek sıçan kullanıldı.
Sıçanlardan alınan torakal aorta dokuları in
vitro organ banyosu sistemine asıldı ve dokuların kasılma cevapları
kaydedildi. Deney başlangıcında dokuların endotel canlılıkları değerlendirildi.
Potasyum klorürle (KCl, 100 mM) kasılma cevabı (ortalama 1646.0±389.2 mg) ve
sonrasında asetilkolinle (ACh, 10-5 M) gevşeme cevabı (ortalama
%46.8±6.4) elde edilen dokular çalışmaya dâhil edildi.
Çalışmamızda öncelikle
yüksek doz (1:20 molar oranda) 2-HPBCD molekülünün tek başına vasküler kasılma
cevabı üzerine etkisi olup olmadığı değerlendirildi (Grup 1). Daha sonra deney
gruplarına tek başına amitriptilin (1.8x10-5 M) veya sırasıyla Grup
2, Grup 3 ve Grup 4’te amitriptilin ile birlikte 1:1, 1:4, 1:20 molar oranda 2-HPBCD
eklenerek vasküler kasılma cevapları üzerine etkisi olup olmadığı
değerlendirildi. Kasılma cevapları norepinefrin (NE, 10-5 M) ile elde edildi ve karşılaştırıldı.
Tek başına yüksek doz (1:20 molar oranda) 2-HPBCD uygulamasının kasılma cevabı üzerine etki oluşturmadığı görüldü (p>0.05). Tek başına amitriptilinin (1.8x10-5 M) NE’ne bağlı kasılma cevabında % 45.3±5.6 oranında azalma oluşturduğu saptandı. Amitriptilin ile birlikte 1:1 ve 1:4 molar oranda 2-HPBCD inkübasyonu ile elde edilen NE kasılma cevaplarının, tek başına amitriptilin uygulanan grup ile karşılaştırıldığında aralarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olmadığı görüldü (p>0.05). Amitriptilinin ile birlikte 1:20 molar oranda 2-HPBCD inkübasyonunun ise amitriptiline bağlı NE kasılma cevabında meydana gelen inhibisyonu azalttığı bulundu (p<0.05). Sonuç olarak yüksek dozda (1:20 molar oranda) 2-HPBCD, amitriptilin ile oluşan vazodilatasyon cevabını önlemede etkili olmuştur.
Anahtar
kelimeler: İn vitro, amitriptilin, hipotansiyon, vazodilatasyon,
2-hidroksipropil-β-siklodekstrin