Tiyatro Eğitiminde Teori ile Pratiği Birleştiren Bir Örnek: Dört Kısa Oyun


Güngör İ. (Yürütücü), Belkıs Ö., Öztuna H. Y., Özsever K., Pelister O., Zeren M. A., et al.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2025

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Şubat 2024
  • Bitiş Tarihi: Ocak 2025

Proje Özeti

Kadim bir sanat olarak tiyatronun tarihi iki bin beş yüz yıl öncesine dayandırılırsa da akademik anlamda tiyatro eğitiminin belgelenebilir geçmişi yüz elli yıl kadardır. Ülkemizde de Darülbedayi’nin kuruluşuyla başlayan tiyatro eğitiminin bugün elliye yakın programla Türkiye üniversitelerinde yürütüldüğü görülmektedir.
Tiyatro eğitimi teorik temellere dayanan uygulama ağırlıklı bir eğitimdir. Oyunculuk, sahne tasarımı ve oyun yazarlığı, ortaklık gösteren teorik ve uygulama alanına sahip olmaları yanında birbirlerinden tamamen farklı teorik ve uygulama alanlarına da sahiptirler. Tiyatro eğitiminin bu bağlamda oyunculuk, sahne tasarımı ve dramatik yazarlık gibi sanatsal olarak birbirini tamamlayan ve birbirinin olmazsa olmazı olan farklı uzmanlıkları bir araya getirmesi son derece önemlidir. Bir başka deyişle tiyatro alanında farklı uzmanlıklarda eğitim alan öğrencilerin ortak bir uygulamada deneyim kazanmaları eğitimin kalitesini ve etkisini arttıracaktır.
Tiyatro sanatının estetik ve teorik boyutları üzerine sayısız araştırma ve inceleme ortaya konmuş olmasına karşın tiyatro eğitiminin ortak uygulama sürecine dair araştırmalar sınırlıdır. Araştırmaların daha çok program inceleme, ses ve konuşma eğitimi, rol çalışmaları, hareket, eskrim vb. özel alanlara odaklandığı görülmektedir. Seyirciyle buluşan gerçek zamanlı bir uygulama üzerine bir çalışmaya ise literatür araştırmasında rastlanamamıştır. Bu bağlamda tiyatro eğitiminde gerçek zamanlı uygulamalara, bunların etki ve sonuçlarının incelendiği araştırmalara ihtiyaç duyulduğunu görülmektedir.
Buradan yola çıkarak bu proje ile sahne sanatları eğitimi alan öğrencilerle seyirciyi buluşturan bir uygulama (Dört Kısa Oyun) gerçekleştirmek, süreç ve sonuçlarını inceleyip raporlayarak literatüre, dolayısıyla tiyatro eğitiminin geliştirilmesine katkıda bulunmak amaçlanmaktadır.
Projede uygulama çalışması olarak, kırk yıldır sürdürülen Suat Taşer Kısa Oyun Yarışması’nda sahnelenmeye değer bulunan Dört Kısa Oyun kastedilmektedir.
Uygulamanın ilk aşamasında Sahne Sanatları Bölümü öğrencileri ile ortak teorik çalışmalar yapılacak; ikinci aşamada öğrencilerin ilk aşamada teorik olarak geliştirdikleri yaratılar realize edilecek; üçüncü aşamada ise öğrencilerin, üretimlerini seyirci ile buluşturarak temsil deneyimi yaşamaları sağlanacaktır.
Projenin uygulama aşamalarında literatür tarama, kavramsal metin analizleri, mekân ve kostüm çözümlemeleri, hareket ve rol yaratma tekniklerine dayanan yöntemsel yaklaşımlar kullanılacaktır.
Projenin temel çıktısı Dört Kısa Oyun adıyla öğrencilerin uygulamalarının sahnelenmesidir. Öğrencilerin bu süreçte aktif katılımlarıyla prodüksiyonun afiş ve broşürünü hazırlamaları, tasarım süreçlerini tanımlayan bir sergi açmaları da planlanmıştır. Ayrıca proje sürecinde yapılan çalışmaların izlenerek raporlanması ve bilimsel bir yayına dönüştürülmesi de beklenen çıktılar arasındadır.