Aktaş S., Altun Z. S. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2019 - 2024
İleri prostat kanserinde Dosetaksel (DOC) temel
kemoterapi ajanıdır. Dosetaksel, hücrede
mikrotübüllerin depolimerizasyonunu önleyerek antikanser etki göstermektedir.
Ancak son verilere göre Dosetaksel kemoterapisinin hayatta kalıma etkisinin
azlığı yeni ajan arayışlarına yönlendirmiştir.
Fukoidan
alglerden elde edilen sülfatlı bir polisakkarittir. Fukoidan’ın
antikanser etkisi yanı sıra birçok biyoaktiviteye sahiptir. Bu çalışmada
Fukoidanın tek başına ya da Dosetaksel ile birlikte hem in-vitro prostat
kanseri ve sağlıklı hücreler üzerindeki etkisi, hem de in-vivo deneysel
ksenograft prostat kanseri modelinde anti-tumörojenik ve preventif ajan olarak
etkinliği apoptotik, otofajik ve nekroptotik hücre ölümleri üzerinden
incelenmiştir. Ayrıca tek başına ve kombine kullanımda oksidatif stres üzerine
etkileri de araştırılmıştır.
DU-145 ve RWPE-1 hücre hatlarına 24 saat Fukoidan
(FUC 1500uM), Dosetaksel (DOC 10nM) ve FUC+DOC
kombinasyonu uygulandı. Ksenograft modelde FUC’un tek başına yanında
preventif uygulması ve sonrasında DOC uygulaması ve ayrıca FUC-DOC eş zamanlı
uygulamaları immün baskılanmış farelerde gerçekleştirilerek kanser gelişimini
önleyici ve tedavi edici etkileri açısından FUC farklı şekillerde
değerlendirilmiştir. Hücre canlılıkları, LDH aktivitesi, Sytox-green ve
Annexin-V/PI aracılı in-vitro ve ayrıca in-vivo oluşturulan
ksenograft prostat kanseri tümör dokularında apoptotik, nekroptotik ve otofajik
hücre ölümü proteinleri olan kaspaz 3, 8 ve 9 , RIP1, RIP3, MLKL, LC3A/B ve
Beclin-1protein ekspresyonları üzerinden değerlendirilmiştir.
Apoptotik hücre ölümünün FUC, DOC, FUC+DOC
gruplarında anlamlı şekilde indüklemiştir. Bcl-2 ekspresyonu Pt ve Pt-D
gruplarında anlamlı artmıştır. Nekroptotik hücre ölümü RIP1, RIP3 ve MLKL
protein ekspresyonları üzerinden değerlendirildiğinde, FUC, DOC, FUC+DOC
gruplarının her üçünde de nekroptotik üç proteinde uyumlu artışsaptanmıştır.
Otofajik protein LC3A/B’nin ekspresyonu;
FUC, Pt ve DOC gruplarında anlamlı artımıştır. Beclin-1 proteini de DOC,
FUC+DOC ve Pt-D uygulaması ile anlamlı ekpresyonu artmıştır.
Bu veriler Fukoidan’ıın ön kullanımının tümör
oluşumunu zamansal ve boyutsal olarak önleyebildiğini, tek başına tedavi
uygulanmasın da da umut vaadedici bir anti-kanser ajan olduğu ve Dosetaksel ile
kombinasyonunun DOC’un oluşturacağı dirence karşı aktif rol alabileceğini
göstermektedir.