Akademik Veri Yönetim Sistemi
Abacı A. (Yürütücü)
Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2020 - 2022
Giriş: C1q/tümör nekroz faktör ilişkili proteinler (CTRP) adiponektin gibi yağ dokusundan
salgılanan adipokin ailesinin son yıllarda tanımlanmış yeni üyeleri olup enerji
metabolizmasında önemli rol oynamaktadırlar. Bu ailenin bir üyesi olan CTRP-13'ün
deneysel çalışmalarda insülin duyarlılığını arttırıcı ve anoreksijenik etkisi gösterilmiş olup,
erişkin obezlerde yapılan klinik araştırmalarda ise CTRP-13 seviyesinde azalmanın tip 2
diyabet, koroner arter hastalığı ve karaciğer yağlanması gelişimi için risk faktörü olduğu
bildirilmiştir.
Amaç: Obez çocuklarda serum CTRP-13 düzeylerini ve bu molekülün diğer adipokinler,
metabolik parametreler veya tıkınırcasına yeme bozukluğu (TYB) ile ilişkisini araştırmayı
amaçladık.
Metod: Bölümümüze başvuran 12-18 yaş arası 60 obez, 45 sağlıklı gönüllü dahil edilerek
tek merkezli kesitsel bir çalışma yapıldı. Hastaların klinik (metabolik sendrom, TYB) ve
biyokimyasal (serum glukoz, insülin, lipid, leptin, adiponektin, CTRP-13 seviyeleri)
parametreleri değerlendirilerek kayıt edildi. Sonuçlar, obez ve sağlıklı kontrol grubunda
karşılaştırıldı.
Bulgular: Obez gruptaki olguların [24 erkek (%40)] ortanca yaşı 14.7 (13.0 - 16.4) yıl,
kontrol grubunun [15 erkek (%33.3)] ise 15.2 (14,1 - 16,5) yıl idi (p>0,05). Serum
adiponektin ve CTRP-13 düzeyleri obezlerde sağlıklı çocuklara göre anlamlı olarak daha
düşüktü (sırasıyla adiponektin için 7.1 ve 20.1 µg/mL, p<0.001; CTRP-13 için 64.7 ve
103.8 ng/mL, p<0.001). CTRP-13 seviyeleri vücut kitle indeksi ile negatif (Spearman rho=
-0.230, p=0.018), yüksek yoğunluklu lipoprotein-kolesterol (HDL-K) seviyeleri ile pozitif
korelasyon gösterdi (Spearman rho= 0.218, p=0.026). Serum CTRP-13
konsantrasyonlarında metabolik sendrom veya TYB varlığına göre anlamlı bir fark
saptanmadı.
Sonuç: Çocukluk çağı obezitesinin, adipokin üretimi ve işlevinde düzensizliğe neden
olduğu gibi CTRP-13 düzeyinde de düşüşe yol açtığı gösterildi. CTRP-13 ve HDL-K
seviyeleri arasındaki pozitif korelasyon, bu adipokinin lipid metabolizması üzerinde olası
bir etkisi olduğunu ve çocukluk çağı obezitesinde dislipidemi için bir belirteç olarak
kullanılabileceğini düşündürdü.